DELFT - Vier Nederlandse luchtvaartconsortia hebben zich gekwalificeerd om deel te nemen in het Europese ‘Clean Sky’ initiatief. Doel van dit onderzoeksprogramma is een impuls te geven aan de 'vergroening' van de Europese luchtvaart. Tientallen kleine en (middel)grote Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen werken in deze door het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR) gevormde consortia samen.

In het Clean Sky initiatief wordt geparticipeerd door zowel de Europese luchtvaartindustrie als de Europeese Commissie. Beide partijen investeren 800 miljoen euro in dit zevenjarige onderzoeksprogramma. Door deze publiekprivate samenwerking wil Brussel de toepassing van nieuwe doorbraaktechnologieën voor duurzaam luchtverkeer en luchtvaartproducten bevorderen.

De bedoeling is dat de CO2-emissie met veertig procent wordt teruggebracht. Ook is er oog voor geluidsreductie. De ambitie is deze nog eens te halveren, aldus het NIVR. De Nederlandse regering heeft op 20 december in Brussel ingestemd met de lancering van Clean Sky.

Demonstratieprojecten
Clean Sky bestaat uit een aantal Europese technologie-demonstratieprojecten. De Nederlandse consortia richten hun inspanningen op vier van deze demonstratieprojecten:

1) De ‘intelligente vleugel’. Deze vleugel moet zich gedurende de vlucht zo aanpassen dat hij aanzienlijk minder weerstand genereert. Het vliegtuig gebruikt daardoor minder energie. Beschikbaar budget is 389 miljoen euro. Voor de Nederlandse inbreng werken onder leiding van Stork de bedrijven Airborne, Axxiflex, Microflown Technologies, Universiteit Twente, Technische Universiteit Delft, ADSE en NLR samen.

2) Tiltrotor vliegtuigen. Inzet is de ontwikkeling van geluidsarme aanvliegroutes en intelligente rotorbladen voor helikopters. Het budget is 160 miljoen euro. Dit overwegend Nederlandse consortium wordt geleid door Microflown Technologies en bestaat verder onder andere uit Universiteit Twente, NLR, Airborne, de TU-Delft, Eurocarbon en Ten Cate Advanced Composites. Ook een aantal buitenlandse partners neemt deel.

3) Systemen. Dit platform richt zich op bijzonder efficiënte energiesystemen en aanvliegroutes. Beschikbaar budget is 307 miljoen euro. Het door Aeronamic geleide consortium bestaat onder andere uit NLR, Cranfied University, University of Malta, Technische Universiteit Delft en Parker Filtration.

4) Eco-design. In dit platform staat milieuvriendelijke productie en recycling centraal. Ook (nieuwe) milieuvriendelijke materialen worden in dit programma toegepast. Het budget is 117 miljoen euro. Stork leidt de Nederlandse bijdrage aan dit platform. Hierin participeren onder andere ook Axxiflex, ADSE, Sergem, NLR en de Technische Universiteiten van Delft en Twente.

Kans
”De selectie van vier Nederlandse consortia door Europese industrie en de EU onderstreept de kracht en unieke kennis die door de Nederlandse luchtvaartcluster is opgebouwd. Maar liefst tachtig procent van de Nederlandse aanbiedingen is gehonoreerd, daar waar het Europese gemiddelde rond de twintig procent hangt”, zegt Ir. Klein Lebbink, programmamanager bij het NIVR.

Naast de vier consortia, levert het NLR een aanzienlijke bijdrage aan de zogeheten Technology Evaluator in Clean Sky. Inzet van deze Evaluator is de beoordeling van de ontwikkelde technologie op hun bijdragen aan de doelstellingen van Clean Sky.

Volgens Klein Lebbink hebben de Nederlanders door de deelname direct invloed op het vaststellen van de onderzoeksagenda voor de verschillende technologie-demonstratieprojecten. Ook raken de Nederlandse participanten door een directe relatie met de hoofdaannemers van het project (zoals Airbus, Augusta, Eurocopter en Dassault) steviger ingebed in de Europese luchtvaartindustrie.