De KLM verwacht nog deze zomer belangrijke stappen voor ingrijpende veranderingen in de luchtvaartrelatie tussen Europa en de Verenigde Staten, meldt luchtvaartjournalist Arnold Burlage in de Financiële Telegraaf. Het gaat daarbij onder meer om een zogenaamd “Open Skies”verdrag, vrij vliegverkeer tussen bestemmingen in de VS en Europa voor maatschappijen uit die betrokken landen.

Delegaties van de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten hebben dat bereikt tijdens in een stroomversnelling onderhandelingen over liberalisering van de luchtvaart, die eind deze maand voor een tweede keer binnen enkele weken zijn uitgeschreven, aldus de kran t van wakker Nederland.

Het is de bedoeling om al in juni een raamovereenkomst te tekenen, waarin de vervolgstappen voor de komende twee tot vijf jaar zijn vastgelegd. KLM manager Rutger Jan toe Laer, die bij de onderhandelingen is betrokken, heeft dat aan de maatschappij gerapporteerd. ‘Het zou een tegenvaller zijn als er dan geen concrete planning tot stand is gebracht,’ liet hij weten.

Belangrijkste inzet van de besprekingen is het veranderen van de bestaande bilaterale overeenkomsten tussen de Verenigde Staten en Europa en te komen tot een zogenoemde Open Aviation Area. De Europese Commissie zal dan namens alle lidstaten met de VS autoriteiten over luchtvaartverdragen onderhandelen. Nu gebeurt dat nog bilateraal tussen de verschillende landen.

“De uitkomst zal wereldwijd gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van de burgerluchtvaart”, citeert De Telegraaf uit een KLM rapportage. De fusie van KLM en Air France krijgen daardoor onder meer te maken met aanzienlijk minder handicaps, omdat luchtvaartverdragen niet langer aan afzonderlijke lidstaten, maar aan de EU gaan toebehoren, later ook met andere landen buiten Europa.

Naast het oplossen van juridische geschilpunten is eerlijke en open toegang tot de vervoers- markt de belangrijkste inzet van de gesprekken over deze volgende stap in de luchtvaartliberalisering. De gewenste Open Aviation Area, een vrij luchtruim van EU en VS, zal het mogelijk maken dat Europese luchtvaartmaatschappijen bredere toegang krijgen tot de Amerikaanse vervoersmarkt dan nu het geval is.

De voorstellen die Washington tot nu toe heeft gedaan, gaan de Europese Commissie (EC) lang niet ver genoeg, volgens de lezing van de ingewijden bij de KLM. Een blokkade tijdens de onderhandelingen betreft bijvoorbeeld nog groen licht voor binnenlandse vluchten van Europese maatschappijen in de VS.

“Gelijke ontplooiingskansen voor alle luchtvaartmaatschappijen, ook die van de kleine lidstaten van de Unie, blijft de hoofddoelstelling van de Europese Commissie. Brussel staat erop commerciële vervoersrechten voor Europese maatschappijen in de VS te krijgen, zodat deze maatschappijen ook vluchten binnen Amerika mogen uitvoeren”, zo luidt het KLM standpunt, volgens De Telegraaf.

De EU heeft bij de onderhandelingen ook de regelgeving tot inzet gemaakt voor een verruiming van Europese belangen in Amerikaanse maatschappijen. De VS hebben daarvoor al toegezegd om de Europese deelnemingen in Amerikaanse vliegbedrijven van de hudige 25% naar maximaal 49% te willen verhogen.

Gezien het belang van een goede overeenkomst met de Amerikanen liet Europees commissaris van Transport Loyola de Palacio al eerder weten: ‘We geven de voorkeur aan een goede overeenkomst in plaats van een snelle overeenkomst”. De KLM laat weten die uitspraak nog steeds te steunen en daarom voor een dergelijk verdrag de tijd te willen nemen.

De Europese Commissie is overigens tevreden over een wet tegen oneerlijke concurrentie van gesubsidieerde luchtvaartmaatschappijen van buiten de Europese Unie. Vice president Loyola de Palacio van de EC meent die zorgt voor gelijkwaardigheid tussen EU luchtvaartmaatschappijen en concurrenten uit derde landen.

De nieuwe regulering geeft de EU kan nu gaan optreden tegen subsidies en oneerlijke prijsverlagingen van luchtvaartmaatschappijen uit niet-EU landen op internationale vliegroutes. De regels worden twintig dagen na de publicatie in werking gesteld. Dit vindt in de komende weken plaats.

Tot nu toe kon de Europese Unie nauwelijks optreden tegen oneerlijke concurrentie, omdat de bilaterale luchtvaartverdragen nauwelijks iets zeggen over ongeoorloofde subsidies en andere onwetmatigheden. De EU heeft nu ook de bevoegdheid om gesubsidieerde luchtvaartmaatschappijen heffingen op te leggen.