STRAATSBURG - Nederlandse Europarlementariërs die lid zijn van de transportcommissie zijn blij dat het Europees Parlement de aangepaste regels met betrekking tot de passagiersrechten heeft aangenomen. Zowel Corien Wortmann (CDA/EVP) als Peter van Dalen (ChristenUnie/ECR) meldt dat luchtreizigers hierdoor meer duidelijkheid krijgen over hun rechten bij vertragingen en annuleringen. Ze vinden dat er sprake is van een goede balans tussen de rechten van passagiers en de belangen van luchtvaartmaatschappijen.

Luchtvaartnieuws.nl sprak met Nederlandse Europarlementariërs in Straatsburg, waar woensdag gedebatteerd en gestemd werd over de aanpassing van de passagiersrechten. 

Corien Wortmann vindt het goed dat het parlement heeft besloten de lijst met uitzonderlijke omstandigheden te laten aanpassen. “Zo weten luchtvaartpassagiers eindelijk waar ze aan toe zijn.” Een voorstel van haar om experts aanpassingen te laten doen aan de lijst van buitengewonde omstandigheden is aangenomen. “Die experts kunnen daar het beste over oordelen. Op deze manier zijn aanpassingen aan de lijst mogelijk, zonder tussenkomst van het parlement.”

Peter van Dalen (ChristenUnie) noemt de oude regelgeving "onevenwichtig" en vindt dat maatschappijen zich te vaak achter technisch falen konden verschuilen bij annuleringen en vertragingen. "Uit rechtszaken is gebleken dat sommige maatschappijen een technisch mankement onterecht hebben aangevoerd als reden van annulering of vertraging. Reden tot discussie is er niet meer."

Wedloop
Aan ander geluid laat Transportcommissielid Patricia van der Kammen (PVV) horen. Het vaststellen van de vergoedingen waar passagiers recht op hebben is volgens haar geen taak voor de EU. Zij pleit ervoor om de zaken wereldwijd door de sector zelf op te pakken. “Het lijkt wel een wedloop om de consument maar zo snel mogelijk een zo groot mogelijke zak geld bij vertraging te geven. Uiteindelijk zal dat voor de consument een sigaar uit eigen doos blijken te zijn.”

Van der Kammen vindt dat technische mankementen altijd als buitengewonde omstandigheden moeten worden beschouwd. “Ik twijfel geen seconde aan de hoge veiligheidsnormen, de uitstekende veiligheidsprocedures en de juiste houding van het leeuwendeel van de maatschappijen. Maar ik vraag me af of het verstandig is die dilemmasituatie tussen een technisch mankement versus de financiële consequentie überhaupt te laten ontstaan.”

Spanningsveld
Eerder heeft onder meer ook de Nederlandse Vereniging van Luchtvaart Technici (NVLT) hiervoor gewaarschuwd. “Maar”, zegt Peter van Dalen, “het spanningsveld tussen commerciële druk en de veiligheidsmarges is er altijd. Luchtvaartmaatschappijen die een goede reputatie hebben en deze willen behouden doen geen concessies op veiligheid.” Van Dalen, die eerder een topfunctie bij de Luchtvaartinspectie van het ministerie van Verkeer en Waterstaat bekleedde in de tijd dat Onur Air onder vuur lag, vindt dan ook dat er niet moet worden bezuinigd op handhaving. “Alleen zo kan er een goede risicoanalyse worden gedaan; wie zijn de good guys en wie de bad guys?”


Foto: Europese Unie. 

Ook volgens Corien Wortmann is de commerciële druk er nu al, en zijn er in de luchtvaart goede klokkenluidersregelingen om technische misstanden aan de kaak te stellen. Zij ziet dan ook geen reden tot zorgen over de veiligheid als gevolg van de aangescherpte regelgeving. Wortmann is ook te spreken over het verbieden van de one bag rule, die sommige low cost carriers hanteren. “Reizigers hoeven nooit meer extra toeslag te betalen wanneer zij een tas met duty free aankopen bij zich hebben in de handbagage."

Gezwicht
De SP is blij dat er voor luchtreizigers nu meer duidelijkheid ontstaat, maar vindt dat de aanpassing van de regels op andere gebieden weer niet ver genoeg gaat. “Op enkele punten hadden we als SP wel verder willen gaan, maar is het EP toch gezwicht voor druk van de luchtvaartmaatschappijen”, zegt parlementariër Dennis de Jong. Hij doelt met name op de regel dat passagiers bij een boeking die bestaat uit een serie vluchten, rechten verliezen als je niet alle vluchten gebruikt.

Een krappe meerderheid van het EP wilde geen eind maken aan deze regel, tot opluchting van luchtvaartmaatschappijen. Wel zijn de regels rond no-shows aangepast: een passagier met een retourticket die niet komt opdagen voor de heenvlucht, mag volgens de aangepaste regelgeving niet worden geweigerd wanneer hij gebruik wil maken van de terugvlucht.

Rapporteur Georges Bach uit Luxemburg is opgetogen dat zijn rapport is goedgekeurd door het Europees Parlement. “Ik heb gesprekken gevoerd met ontelbare spelers in de luchtvaartsector en van consumentenorganisaties. Het belangrijkste doel was een duidelijke wetgeving. De buitengewone omstandigheden waren voor maatschappijen een handig achterdeurtje.”

Helpdesk
Belangrijk is volgens Bach dat luchtvaartmaatschappijen op elke luchthaven een helpdesk moeten hebben, waar passagiers met problemen terechtkunnen. Maar daar blijft het volgens Bach niet bij: “Het personeel moet competent zijn en op elke vraag een antwoord hebben.” Bach dringt ook aan op meer bevoegdheden van toezichthoudende autoriteiten in de verschillende lidstaten. “Zij moeten sancties kunnen opleggen als maatschappijen zich niet aan de regels houden.”

De volgende stap is dat de Raad van Ministers met het Europees Parlement gaat onderhandelen over de aanpassing van de regelgeving. Rapporteur Bach hoopt dat de Raad in de eerste week van juni een standpunt heeft bepaald. Pas in september zullen de onderhandelingen daadwerkelijk kunnen beginnen. Bach verwacht dat de aangepaste regels op zijn vroegst eind 2014 of begin 2015 in werking treden.

Door Niek Vernooij