DRIEBERGEN - Directeur van de reisorganisatie TUI en luchtvaartmaatschappij ArkeFly, Steven van der Heijden, sluit de mogelijkheid van het falen van piloten als gevolg van het inademen van hoge concentraties van oliedamp niet uit. Van der Heijden's uitspraken donderdag, in het VARA tv-programma Zembla, zijn opmerkelijk aangezien de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen zeer terughoudend zijn geweest over dit onderwerp tot op heden.

Van der Heijden zegt dat transparant zijn over dit onderwerp de beste manier is om er mee om te gaan en het vertrouwen van reizigers in de luchtvaart in stand te houden. Hij zegt verder dat er gevallen bekend zijn van vermoedelijke hoge concentraties van oliedamp, zodanig dat vliegers maar nauwelijks in staat waren om het vliegtuig te landen. Van der Heijden: "Dat beïnvloedt de vliegveiligheid. Het is in het grootste belang om dat te voorkomen."

De topman van ArkeFly roept zijn medewerkers op zich te melden als ze denken te maken hebben met problemen als gevolg van het aerotoxisch syndroom. Van der Heijden is voorstander van medisch onderzoek onder het vliegend personeel: "Je wilt niet hebben dat mensen ziek worden of minder in staat zijn een vliegtuig te besturen."

KLM
De KLM meldt dat er geen officiële gevallen bekend zijn van aerotoxisch syndroom binnen de bemanning. Wel is er een werkgroep binnen de maatschappij die onderzoek doet naar de mogelijke gevolgen voor het vliegend personeel van de lucht die via de motoren van de vliegtuigen de cabine in komt.

Britten
In Groot Brittannië stierven begin dit jaar en eind vorig jaar de piloten Richard Westgate en Karen Lysakowska, beide 43 jaar,  nadat ze geruime tijd ziek waren geweest. De twee persoonlijke drama's stonden op zich los van elkaar, behalve dat beide gelouterde piloten waren bij BA en voor hun dood claimden dat ze ziek waren geworden door het inademen van giftige gassen in de cockpit.

Het tv-programa Zembla meldde drie jaar geleden dat door olielekkage in de motor passagiers en bemanning van vliegtuigen gifstoffen inademen. Kamerleden reageerden destijds geschrokken, maar volgens toenmalig minister van Verkeer Camiel Eurlings (CDA) was er geen reden tot zorg.

Neuroloog bij het Medisch Spectrum Twente in Enschede Gerard Hageman zegt dat die ontkenning een miskenning van het probleem is. Hageman onderzocht de afgelopen twee jaar 35 piloten die, volgens hem, kampen met neurologische klachten.

Inspectie
De directeur van de Inspectie voor Leefomgeving en Transport, Edwin Griffioen, zegt: "Er komt organofosfor (tcp) vrij, dat is ook bekend. De vraag is natuurlijk in welke dosering komt dat vrij." De inspectie zegt geen piloten te kennen die zijn uitgevallen als gevolg van blootstelling aan tcp en roept piloten dan ook op zich te melden.

Hoogleraar toxicologie van de Universiteit Utrecht Martin van den Berg zegt in het programma dat tcp een "erg giftige stof" is. "Ze hebben dezelfde eigenschappen als bij bestrijdingsmiddelen en bepaalde zenuwgassen."

Boeing 787
De nieuwe Boeing 787 Dreamliner wordt gezien als eerste in een nieuwe generatie vliegtuigen waarbij de lucht niet langer vanaf de motoren via de airconditioning de cabine in wordt geleid. Het toestel zorgt dat er geschoonde lucht de cabine in wordt gelaten. ArkeFly is de eerste maatschappij in Nederland die, in 2014, met de Boeing 787 gaat vliegen. KLM volgt een jaar later.

Van onze redactie

Lopen piloten gevaar door inademen gifgas in cockpit? (members)

Bekijk de aflevering van Zembla van 9 mei 2013

Bekijk de aflevering van Zembla van 21 februari 2010