Met de luchtvaartrelaties tussen Nederland en India is wat bijzonders aan de hand. Momenteel zijn er twee rechtstreekse verbindingen tussen Schiphol en India: Delhi en Mumbai. Veertien vluchten per week. Op zich is dat geen aanleiding voor een column. Wel bijzonder is dat dit er zeven minder zijn dan een paar jaar terug. KLM deed destijds nog Hyderabad aan. Een afname in één van de snelst groeiende luchtvaartmarkten ter wereld.

Ook bijzonder is dat de omliggende hubs juist een groei op India laten zien. Ik heb het even voor u opgezocht: op Frankfurt zijn er tussen 2001 en 2011 43 vluchten per week naar India bijgekomen en op Charles de Gaulle acht. Heathrow groeide met 78 frequenties, wat grotendeels verklaard kan worden uit de liberalisering van het luchtvaartverdrag tussen het Verenigd Koninkrijk en India enkele jaren terug. Zelfs op Brussel zien we een groei van 16 vluchten per week. De komst van de scissors hub van Jet Airways India op Brussel heeft België een flinke netwerkkwaliteit naar India bezorgd. Jet gebruikt Brussel als sprinkplank en transferpunt voor vluchten tussen India, Europa en Noord-Amerika: drie vluchten uit India komen tegelijkertijd aan op Brussel en gaan vervolgens door op vijfde vrijheid naar de VS.

De ontwikkeling van de netwerkkwaliteit tussen Nederland en India staat in schril contrast met die tussen Nederland en die andere snel groeiende luchtvaartmarkt, China. Met de nieuwe bestemming Xiamen bedient KLM zeven bestemmingen in China, naast Beijing, Shanghai, Hong Kong, Guangzhou, Chengdu en Hangzhou. Mocht u deze bestemmingen niet direct kunnen aanwijzen in de Bosatlas, dan wordt het misschien tijd om uw topografiekennis op te frissen. Want met Xiamen is KLM één van de grootste Europese spelers in China geworden. De Chinese SkyTeam-partners bieden via deze bestemmingen overstapmogelijkheden naar een keur van bestemmingen elders in China.

Hiermee heeft de ontwikkeling op China wel wat weg van die op de VS in de jaren negentig. Daar realiseerden KLM en Northwest, dankzij het eerste Open Skies verdrag tussen de VS en een Europees land, het pionierswerk met een transatlantische joint venture, het koppelen van de hubs Amsterdam, Detroit en Minneapolis en de anti-trust immuniteit voor de samenwerking tussen KLM en Northwest, een voorsprong op de concurrenten. De samenwerking met Northwest is één van de belangrijke drivers achter de groei van de Schiphol-hub geweest.

In de luchtvaartpers zingt al langer rond dat Jet Airways India wil toetreden tot SkyTeam. En in het verlengde daarvan haar mini-hub op Brussel wil verplaatsen naar Amsterdam. Voor de netwerkkwaliteit op India zou dit een grote winst kunnen betekenen, niet alleen qua directe verbindingen, maar ook vanwege het binnenlandse netwerk van Jet Airways in India zelf. Belangrijk is wel dat hier in luchtvaartpolitiek opzicht voldoende mogelijkheden voor bestaan en de bestemmingen van Jet niet slechts overlappen met huidige India-netwerk op Schiphol.

Dit was een column vanaf 10 kilometer hoogte, ergens boven de Kaspische Zee. Want KL871 brengt me vandaag naar Delhi. In het kader van de business mission onder leiding van minister Schultz van Haegen organiseert Airneth op 5 april in New Delhi een seminar over het accommoderen van luchtvaartgroei en hubontwikkeling in Nederland en India.

Alle begrip wanneer de reisafstand naar Delhi iets te veel van het goede voor u is. Maar dan heb ik goed nieuws: op 14 april organiseert Airneth in Den Haag haar vijfde jaarconferentie over consolidatie en nieuwe business modellen in de luchtvaartindustrie. Met inmiddels 135 aanmeldingen en key note speaker Rigas Doganis is de zaal bijna vol. Wilt u zich nog aanmelden, doe het dan snel. Meer informatie vindt u op http://www.airneth.nl/.

Guillaume Burghouwt
Directeur Airneth