Een tekort aan beveiligingspersoneel om passagiers en hun bagage te controleren zorgde de afgelopen maanden voor lange wachtrijen op Schiphol. Op dit moment zijn die er minder, maar toch is het gebrek aan arbeidskrachten nog niet opgelost. In de zomer werd er nog een bonus betaald, maar sinds die afliep vertrokken er opnieuw beveiligers. De problemen op de luchthaven kostten uiteindelijk topman Dick Benschop de kop.

Om het aantrekkelijker te maken om als beveiliger op Schiphol aan de slag te gaan en te blijven werd er onderhandeld over een hoger loon en betere roosters. Dat is nu gelukt, maar volgens de CNV is er nog een lange weg te gaan. “Er zijn ook voor de lange termijn oplossingen nodig”, aldus onderhandelaar Erik Maas.

Eerder deze week bleek uit een enquête van CNV Vakmensen dat de werkdruk voor beveiligers ongekend hoog is (8,4 op een schaal van 10). “Die hoge werkdruk is niet zomaar opgelost. De onvrede zit diep en voor veel beveiligers een reden om op zoek te gaan naar ander werk. Schiphol zal echt moeten laten zien dat ze er alles aan willen doen om een goede opdrachtgever te zijn, waar de mensen centraal staan.”

560 euro per maand extra
Het verdwijnen van de zomerbonus is volgens 59 procent van de beveiligers een belangrijke reden voor het personeelstekort. Daarvoor in de plaats komt nu vanaf 1 november een zogeheten ‘objecttoeslag’ van 2,50 euro bruto per uur bovenop het uurloon. De arbeidsmarkttoeslag van 1,40 euro per gewerkt uur, zoals afgesproken in het Schipholakkoord van juni, blijft daarnaast bestaan.

“De extra toeslagen zijn hopelijk een stimulans voor beveiligers om ondanks de huidige werkdruk toch op Schiphol te blijven werken. En hopelijk geeft het ook een extra zet bij het werven van nieuwe collega’s. Voor een beveiliger fulltime werkt, betekent het in totaal zo’n 560 euro per maand extra, vergeleken met een beveiliger die elders werkt. Dat is toch een behoorlijke plus.”

De objecttoeslag geldt voor alle beveiligers op Schiphol en Rotterdam The Hague Airport, zolang als de huidige tender loopt (tot december 2024). Maas: “Vergeleken met de zomertoeslag heeft deze objecttoeslag als voordeel dat het onderdeel wordt van het loon. Hij telt dus ook mee in de toeslagen en geldt ook bij ziekte en verlof.”

Vanaf 1 november krijgen alle beveiligers die vóór 5.30 uur starten met hun dienst een extra toeslag van 35 procent over de uren die ze werken tot 6.00 uur.

Betere roosters
Ook de werkroosters worden aangepakt. “Die zijn nu een drama, dat blijkt ook wel uit onze enquête. Twee op de drie beveiligers hebben regelmatig of vaak te maken met veranderende roosters. Verlofaanvragen worden vaak geweigerd. De balans tussen werk en privé is nu volkomen zoek. Het goede nieuws is nu dat de beveiligers vanaf 1 januari te maken krijgen met betere roosters, die een stuk voorspelbaarder zijn. Het aantal instapmomenten wordt drastisch teruggebracht, naar maximaal tien. We hopen dat dat gaat helpen. Maar dat is dus pas vanaf 1 januari, het is nu nog wel even doorbijten.”

Maas vindt het positief dat Schiphol extra stappen zet om het personeelstekort op te lossen. “Tegelijkertijd moeten we niet naïef zijn. Met alleen wat extra geld is het probleem niet opgelost. We pleiten voor structurele verbeteringen op Schiphol, bijvoorbeeld als het gaat om de manier waarop de aanbesteding nu plaatsvindt. Er moet een eind komen aan de moordende concurrentie, over de ruggen van werknemers.”

Overheid moet ingrijpen
De CNV ziet ook een rol van de overheid, als aandeelhouder van Schiphol, om meer regie te nemen. De bond heeft hierover vorige week een brief naar de Tweede Kamer gestuurd (zie bijlage). In de brief doet de bond een aantal concrete voorstellen. Zo moet er worden gezorgd voor een koerswijziging in het aanbestedingsbeleid door het socialer organiseren van arbeid. “Besteed niet meer voornamelijk op prijs aan, maar juist op kwaliteit van werk en sociale criteria. Kijk ook serieus naar de optie van inbesteden. Zorg er in de nieuwe aanbestedingen in ieder geval voor dat uitbestede diensten niet in veel verschillende elkaar beconcurrerende bedrijven worden opgeknipt.”

Ook moet vanuit Den Haag worden afgedwongen dat er voldoende in beveiligers wordt geïnvesteerd. “Niet alleen met bonussen, maar structureel. Stop met flex: zorg ervoor dat er normale vaste contracten zijn voor Schipholmedewerkers”, schrijft de CNV. “Zorg voor een gelijk speelveld in arbeidsvoorwaarden. De dispensatie van de ‘Cao Veiligheidsdomein’ door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid faciliteert concurrentie op arbeidsvoorwaarden. En zorg voor een betere handhaving van arbeids(omstandigheden)wetten op Schiphol. Het is onwenselijk dat de Nederlandse Arbeidsinspectie zo beperkt inspecteert.”  

Blijven werven
Schiphol-COO Hanne Buis is blij met de huidige deal. "De afgelopen maanden hebben we constructief met de beveiligers gepraat en goed naar hen geluisterd. Voor ons werd duidelijk dat naast beloning het aanpakken van de roosters en rustruimtes voor hen heel belangrijk is. Voor ons stond één ding voorop: zowel hun lonen als arbeidsomstandigheden verbeteren om van Schiphol een betere werkplek te maken. Met dit totaalpakket van hogere lonen, fijnere roosters en betere rustruimtes wordt het aantrekkelijker voor beveiligers om op Schiphol te werken. Het structureel verbeteren van de arbeidsomstandigheden en -voorwaarden van werknemers houdt voor ons direct verband met het structureel verbeteren van de kwaliteit van Schiphol als geheel, zowel voor de reizigers als de luchtvaartmaatschappijen."

De komende tijd blijft het volgens haar noodzaak om nieuwe beveiligers te werven.