SCHIPHOL - Luchthaven Schiphol moet de komende jaren alles op alles zetten om haar mainportfunctie in de wereld te behouden. Koning Willem-Alexander, die maandagmiddag een speech hield ter ere van de honderdste verjaardag van de luchthaven, roept op waakzaam te blijven. “De concurrentie zit niet stil. Enkele andere hubs groeien als kool. Dat vraagt om alertheid, want als een luchthaven zijn hubfunctie verliest is dat onomkeerbaar.”
De koning is vol lof over Schiphol. “Meer dan 320 bestemmingen zijn rechtstreeks te bereiken. Dat geeft ons allemaal een beetje extra vrijheid. Schiphol geeft ons vleugels. Eén op de zeven banen in Nederland is te danken aan een buitenlands bedrijf dat hier actief is. Bedrijven vestigen zich hier graag. Dat is mede te danken aan onze goede bereikbaarheid.”
Terugblik
In zijn toespraak kwam de koning niet alleen terug op de ontstaansgeschiedenis van Schiphol, maar relateerde hij ook aan zijn eigen, bijna dertigjarige vliegerscarriere. “Ik heb al een Schipholpas sinds 1989. Waarschijnlijk langer dan de meesten van u. Ik ben nog van vóór de GPS.”
Hij vervolgt: “Ik ken Schiphol overdag, met zijn tienduizenden passagiers en zijn bedrijvigheid. Maar ik weet ook hoe het er ’s nachts uitziet als ik als piloot op één van de laatste vluchten van buiten Schengen de lange weg naar de uitgang bij Plaza afleg.´s Nachts zie je een heel ander Schiphol. De verlichting staat op 100 procent. Het lijkt leeg. Maar overal zijn mensen bezig met bevoorrading, onderhoud, schoonmaak en installatiewerk. Ik heb groot respect voor al die mensen die er 24 uur per dag voor zorgen dat alles op rolletjes loopt.”
“In de tijd dat ik begon met vliegen, had Schiphol nog geen kwart van het huidige aantal passagiers. En ook in veel andere opzichten leek het niet op het Schiphol van vandaag. De grote verkeerstoren, Vertrekhal 3, Schiphol Plaza, de Polderbaan, ze waren er nog niet.”
Papierfabriek
“De vluchtvoorbereiding begon met het uitdraaien van pakken papier”, sprak de koning. “Ik denk wel eens: als het Schiphol van toen zou zijn verzonken in de golven, en na honderd jaar weer zou worden opgegraven door archeologen, dan zouden die waarschijnlijk denken dat ze een papierfabriek die ook nog vliegtuigen bezat hadden blootgelegd”, zo kreeg hij zijn toehoorders aan het lachen. “Een wereld van verschil met de digitale luchthaven van vandaag! Sinds enkele weken zijn alle printers op het bemanningencentrum definitief verwijderd en de postvakken zijn binnenkort ook voltooid verleden tijd.”
“Na de vluchtvoorbereiding op weg naar de kist, ging je eerst bij de meteo langs. Daar legde een meteoroloog je uit hoe het weer op de route en op de bestemming zou zijn. Dat kun je je nu niet meer voorstellen.”
Grote toekomst
“Honderd jaar Schiphol is daarom niet alleen aanleiding tot nostalgisch terugblikken, maar ook tot vooruitkijken”, stelde de koning. “Naar de nieuwe A-Pier, de nieuwe terminal 2 en de andere vernieuwingen waaraan hard wordt gewerkt. Natuurlijk blijft een goed contact met de omgeving daarbij essentieel. Want het moet voor de omwonenden wel leefbaar en gezond blijven. In de beginjaren had die maatschappelijke dialoog nog een wat primitief karakter. De eerste gebruikers van het vliegveld werden nog wel eens vanaf de Ringdijk bekogeld met bevroren koolstronken. Een soort oerversie van het poldermodel. Maar die tijden zijn voorbij en tegenwoordig komen ze uit het buitenland kijken hoe Nederland de luchthavenontwikkeling in samenspraak met de omgeving aanpakt.”
“Hier op Schiphol komen heel veel belangen en belevingen samen. Belangen van reizigers en omwonenden. Van honderden verschillende bedrijven en tienduizenden medewerkers. Milieubelangen en veiligheidsbelangen. Internationale, nationale, regionale en lokale belangen”, aldus de koning.
De koning benadrukte ook de noodzaak van overleg. “Opvattingen concurreren soms met elkaar en kunnen soms ook behoorlijk botsen. De kracht van Schiphol zit hem misschien wel in het vermogen telkens weer bruggen te slaan tussen uiteenlopende belangen en samen oplossingen te bedenken die voortgang mogelijk maken. Het is dát vermogen waardoor Schiphol zich kon ontwikkelen van knollenveld tot luchthaven van wereldklasse. Dat vermogen zullen we hard nodig blijven hebben in de komende jaren, nu Schiphol op de drempel staat van haar tweede centennium. Ik hoop daarvan nog een flink stuk van heel nabij mee te mogen maken. Vliegen blijft een van de mooiste ervaringen, als passagier, gast van de luchthaven en als gastvlieger bij onze blauwe trots! Ik wens alle medewerkers van Schiphol, en iedereen die zich met de luchthaven verbonden voelt, van harte geluk met dit eeuwfeest. En voor de toekomst wens ik Schiphol: een goede vlucht”, besloot hij.