Het Nationaal Groeifonds reserveerde vorig jaar 1,5 miljard voor de doortrekking van de metro. Dat gebeurde onder voorwaarde dat Rijk en regio de andere 1,5 miljard euro bijleggen die nodig is voor de aanleg. Op 9 januari moet dit geregeld zijn om de bijdrage uit het Groeifonds definitief te maken. Maar door de demissionaire status van het kabinet en de trage formatie gaat dat waarschijnlijk niet lukken, meldt de Amsterdamse wethouder en MRA-bestuurder Egbert de Vries namens de alliantie.

Daarom heeft de Nationale Alliantie van Schiphol, KLM, NS en lokale overheden een alternatief plan bedacht voor de financiering van die andere 1,5 miljard euro. Het idee is om vanaf 2036, wanneer de doortrekking van de Noord-Zuidlijn voltooid zou moeten zijn, iedereen die met de auto of het openbaar vervoer naar Schiphol komt een taks van 2 euro te laten betalen. “Voor werknemers wordt een toeslag van 0,25 euro voorgesteld”, schrijft De Vries.

Volgens de alliantie is het eerlijk om automobilisten mee te laten betalen. “Elke gebruiker ondervindt hinder als de knoop niet meer functioneert. Daarom is een bijdrage van de reizigers met herkomst óf bestemming Schiphol een vorm van bekostiging die verdedigbaar is als alternatief op reguliere middelen. Deze reizigers profiteren van het doortrekken van de Noord-Zuidlijn, omdat het meer ruimte creëert in de trein, op het spoor, in de bus en op de weg rondom Schiphol.”

De taks kan relatief eenvoudig ingevoerd worden door de OV-tickets naar de luchthaven duurder te maken. Daarnaast heeft Schiphol "inmiddels de toezegging gedaan om tot een parkeeropslag te komen en deze af te dragen als onderdeel van de TBKS (Tijdelijke Bereikbaarheidstoeslag Knooppunt Schiphol, red.)”. Zodra er met de taks maximaal 1,5 miljard euro is ingezameld, kan deze vervallen. Onduidelijk is hoe lang dat precies gaat duren.

Mocht het Rijk later alsnog met extra financiering over de brug komen voor de doortrekking van de Noord-Zuidlijn, dan hoeft de taks niet ingevoerd te worden, zo benadrukt De Vries. Maar dan is er nu in ieder geval financiële dekking om aan de voorwaarden van het Nationaal Groeifonds te voldoen en kan de bijdrage uit dat fonds veiliggesteld worden.

Minister vindt het geen goed plan
De demissionaire minister van Infrastructuur en Waterstaat, Barbara Visser, zegt in een reactie tegen De Telegraaf dat ze de invoering van zo’n taks geen goed idee vindt. “Ik vind het zeer belangrijk dat iedere reiziger of werknemer die naar Schiphol afreist daarvoor niet extra hoeft te betalen”, aldus Visser. “Schiphol is gewoon een openbare ruimte en verzamelpunt voor iedereen. Ik vind het echt onwenselijk als specifiek voor dat traject een extra bedrag zou moeten worden betaald.”

Instemming van het ministerie Infrastructuur en Waterstaat is noodzakelijk. Als de minister de taks blijft blokkeren, en ook haar opvolger in het volgende kabinet dat doet, dan is het plan van tafel.