ROTTERDAM - De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) beschermt luchtvaartmaatschappijen die weigeren passagiers compensatie te betalen na vertraging of annulering van een vlucht. Dat zeggen juristen die zijn gespecialiseerd in luchtvaartclaims vandaag in NRC Handelsblad. "De ILT houdt luchtvaartmaatschappijen stelselmatig de hand boven het hoofd", zegt Marinus Hoorntje van bureau ReisRecht.

Peter Meijer van juridisch dienstverlener DAS meldt aan de krant dat De inspectie passagiers in de kou laat staan. Ook hoogleraar aansprakelijkheidsrecht Cees van Dam is van mening dat alle luchtvaartmaatschappijen zich aan de regels onttrekken, "zeker als passagiers geen advocaat inschakelen."

In Europa zijn afspraken gemaakt over de vergoeding die een passagier krijgt in geval van een vertraagde of geannuleerde vlucht. In Nederland is de ILT bij wet verplicht om de regels te handhaven. Maar volgens de juristen proberen luchtvaartmaatschappijen tot op de dag van vandaag onder de regels uit te komen, daarbij geholpen door de inspectie.

De juristen struikelen met name over een omstreden beleidsregel van de inspectie. In die regel staat dat luchtvaartmaatschappijen zich kunnen beroepen op overmacht als er een "onverwacht vliegveiligheidsprobleem" ontstaat nadat het vliegtuig is vertrokken. Bij overmacht hoeven luchtvaartmaatschappijen geen geld uit te keren. Volgens het Europees Hof horen "diverse technische problemen" bij de gewone bedrijfsvoering. Luchtvaartmaatschappijen mogen zich dan niet beroepen op overmacht.

Regeling
Passagiers die aanzienlijke vertraging oplopen hebben sinds 2005 overeenkomstig EU-verordening 261/2005 recht op compensatie. Vanaf twee uur vertraging moeten maatschappijen hun klanten eten en drinken aanbieden en zo nodig hotelaccommodatie.

Boven de drie uur vertraging komt daar een geldelijke vergoeding bovenop: 250 euro per passagier voor vluchten tot en met 1.500 kilometer, 400 euro voor afstanden tussen 1.500 en 3.500 kilometer en 600 euro boven de 3.500 kilometer. Bij vijf uur of meer vertraging mag een passagier er ook voor kiezen de reis te annuleren en de uitgave voor het ticket terug te krijgen.

Schuld
De luchtvaartmaatschappij moet wel zelf 'schuld' hebben aan de vertraging. Bij zeer uitzonderlijke omstandigheden, zoals onverwacht slecht weer, hoeft er geen compensatie te worden betaald. Maar technische mankementen kunnen airlines niet als excuus gebruiken. Voor omstandigheden die ze van te voren konden zien aankomen geldt hetzelfde.

Ter illustratie: de aswolk als gevolg van de uitbarsting van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökul in 2010 is door een Europees gerechtshof naderhand afgewezen als reden om géén compensatie te hoeven te betalen, omdat de maatschappijen volgens de rechter ruim op tijd maatregelen konden nemen.

Van onze redactie

EU gaat compensatieregeling bij vertragingen aanpassen  (members)