BILTHOVEN - Het Nederlandse Rijksinstituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de effecten van geluidoverlast onderzocht bij basisschoolkinderen. Het onderzoek is verricht onder 2.844 basisschoolkinderen in de omgeving van Schiphol, Heathrow en Barajas (Madrid). Het onderzoek wijst uit dat kinderen die in de buurt van een vliegveld wonen slechter lezen dan andere kinderen, als gevolg van vliegtuiglawaai.

Volgens het instituut worden rond Schiphol zo'n 3400 basisschoolleerlingen ernstig gehinderd door vliegtuiglawaai op school.

Bij lage geluidsniveaus heeft ongeveer negen procent een relatief lage score op een leestest. Door geluid van vliegverkeer zijn er in de omgeving van Schiphol naar schatting vijftig tot drieduizend (0,1 tot 2,5 procent) bovenbouwleerlingen extra met een relatief lage score op een leestest. Circa 3.400 (2,9 procent) kinderen in de bovenbouw geven aan ernstig gehinderd te zijn door het geluid van vliegverkeer op school. De relatie tussen geluid van vliegverkeer en bloeddruk is niet geheel eenduidig.

Het RIVM voerde deze studie in Nederland uit, als onderdeel van de Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol, in samenwerking met TNO Voeding en het Cito.

Het onderzoek laat voor het eerst zien dat bij geluidsniveaus zoals die rond Schiphol effecten optreden op het zogenoemd cognitief functioneren. De effecten zijn echter relatief klein van omvang.

Naast het effect van geluid van vliegverkeer op de leesprestatie blijkt dat bij hogere geluidsniveaus van vliegverkeer de score op een test van het lange termijn geheugen gemiddeld lager is. Ook blijken de kinderen meer fouten te maken op een aandachtstest. In de literatuur zijn er aanwijzingen dat het effect van geluid van vliegverkeer op lezen verdwijnt zodra de geluidsbelasting vermindert.

Het percentage ernstige hinder hangt sterk samen met de geluidsniveaus van vliegverkeer. Kinderen reageren wat betreft hinder op een vergelijkbare manier op geluid van vliegverkeer als hun ouders.

Geluid van wegverkeer had in Nederland geen effect op de leestest en op de hinderbeleving. Op geheugen- en aandachtstesten werden tegengestelde effecten gevonden: kinderen van basisscholen met hogere geluidsniveaus door wegverkeer scoren juist beter dan kinderen van basisscholen met lagere geluidsniveaus door wegverkeer. Verder scoren deze kinderen wat minder op taken die veel aandacht kosten. Ook op de bloeddruk werd geen effect van geluid van wegverkeer gevonden.

In totaal zijn 2.844 leerlingen van 9 en 10 jaar van 89 basisscholen rond de vliegvelden Schiphol, Heathrow (Londen) en Barajas (Madrid) getest voor het onderzoek. In Nederland namen 763 kinderen op 33 scholen aan het onderzoek deel. De testen omvatten een leestest en diverse geheugen- en aandachtstesten, die allemaal klassikaal zijn afgenomen. Van een deel van de Nederlandse kinderen werden ook computertesten afgenomen. Daarnaast vulden de kinderen een vragenlijst in over de door hen ervaren geluidshinder. In Nederland en Engeland werd ook de bloeddruk gemeten.