Vijf verdachten moesten daarna voorkomen omdat ze zich hadden vastgeketend aan privévliegtuigen. In de zomer was een van die zaken al geseponeerd, "dit bleek niet degene te zijn die we dachten dat het was", legt een woordvoerster uit. Nu zijn ook de andere vier zaken geseponeerd.

"Ten aanzien van de vier verdachten van wie het OM eerder meldde hen te zullen vervolgen, heeft het OM inmiddels besloten om die zaken te seponeren. Hoewel over de juistheid van hun identificatie en de bewijsbaarheid van het feit geen twijfel bestaat, speelt het tijdsverloop tot aan de zitting een rol, in combinatie met beperkte capaciteit bij de rechterlijke macht en de te verwachten straf. Daarnaast heeft het feit dat een substantieel deel van het onderzoek naar de identificaties niet goed is gegaan of niet meer verifieerbaar is, een rol gespeeld", aldus het OM.

Onzorgvuldig
Het Openbaar Ministerie erkent opnieuw dat er fouten zijn gemaakt bij het identificeren en opsporen van de klimaatactivisten die deelnamen aan de actie. Van 64 mensen kan het OM niet meer vaststellen of ze juist zijn geïdentificeerd. Bij negen mensen was de identificatie onjuist of twijfelachtig. Van negentig mensen weet het OM wel zeker dat ze bij de demonstratie op Schiphol waren in november 2022.

"Wij betreuren dat in een groot aantal gevallen de identificatie onzorgvuldig heeft plaatsgevonden en dat wij de betrokken personen niet goed hebben geïnformeerd", laat hoofdofficier van justitie Digna van Boetzelaer weten. Ze zegt dat het complex en tijdrovend is om mensen te identificeren als ze geen identiteitsbewijs bij zich hebben. Het is wel mogelijk om dan alsnog vast te stellen wie ze zijn, maar dan had de opsporingsambtenaar "scherper moeten vastleggen hoe zo'n herkenning tot stand komt".

Mensen die werden geïdentificeerd kregen later een brief thuis van het OM met daarin een waarschuwing. Acht mensen zeiden toen er niet bij te zijn geweest. Het OM had in totaal 175 waarschuwingsbrieven verstuurd op basis van de informatie van de Koninklijke Marechaussee. De acht die aan de bel hadden getrokken waren deze zomer al uit het systeem gehaald. Nu zijn ook de gegevens verwijderd van de anderen van wie niet zeker was of ze erbij waren.

De waarschuwingsbrief was ook een leerpunt, stelt Van Boetzelaer. Het OM had moeten uitleggen dat die geen juridische status heeft en de brief had minder stellig gekund, zegt ze. Ook had een reactiemogelijkheid geholpen, zodat misschien meer mensen contact hadden opgenomen met het OM.

Extinction Rebellion (XR) en Greenpeace noemden de brief intimiderend. De organisaties waren de initiatiefnemers achter de actie.

Hoewel er dus niemand vervolgd wordt, keurt het OM de actie wel af. Het betreden van het luchthaventerrein, vernielingen en het overklimmen van hekken "vallen niet onder de demonstratievrijheid".

Hekwerk werd opengebroken om het luchthaventerrein binnen te dringen. Foto: Greenpeace/Marten van Dijl