De kantonrechter in Den Haag bepaalde vorige maand dat een familie die in de zomer van 2020 een reis naar Indonesië niet door zag gaan, omdat het internationale vliegverkeer toen als gevolg van de pandemie vrijwel geheel stil was komen te liggen, alsnog restitutie moet ontvangen van de luchtvaartmaatschappij die de vlucht zou uitvoeren: Garuda Indonesia. In dit geval ging het om 8.400 euro in totaal. 

De boeking was gedaan bij D-reizen en Garuda stortte het geld voor deze en andere geannuleerde vluchten in september 2020 terug op de rekening van de reisbureauketen, die het volgens de regels had moeten uitkeren aan de klanten. Verscheidene andere luchtvaartmaatschappijen volgden dezelfde procedure. Het reisbedrijf had hiermee de eigen klanten schadeloos moeten stellen, maar dat gebeurde niet. D-reizen, zo bleek achteraf, zat op dat moment al in grote moeilijkheden en de directie gebruikte de restitutie om andere kosten mee te dekken, zoals het betalen van salarissen.

Curator
Toen D-reizen in april 2021 op de fles ging, leek de kous daarmee af en konden de gedupeerden naar hun geld fluiten. Pogingen om iets terug te krijgen bij de curator liepen op niets uit. Enkele gedupeerden lieten het daar echter niet bij en schakelden ARAG in. Deze “onafhankelijke juridische probleemoplosser”, zoals het bedrijf zichzelf omschrijft, spande meerdere procedures aan, tegen de vervoerders. ARAG beriep zich op EU261, de Europese regeling voor compensatie bij vertraagde en geannuleerde vluchten.

De Haagse rechter boog zich eerst over de claim van een familie tegen Garuda en kwam tot de conclusie dat de airline alsnog moet overgaan tot volledige restitutie, ook al maakte de airline tegoeder trouw het bedrag eerder over aan D-reizen. Garuda legt zich hier niet zondermeer bij neer. De sales manager Europa van Garuda, Rick Wouters, zegt desgevraagd dat zijn bedrijf “overweegt” om tegen de uitspraak in beroep te gaan.

Grote consequenties
Als de rechterlijke uitspraak ook na het beroep staande blijft, heeft deze grote consequenties voor alle luchtvaartmaatschappijen die in 2020 via tussenpersonen tickets leverden aan D-reizen. Consumenten die toen hun geld kwijtraakten hebben dan alsnog recht op compensatie en airlines moeten twee keer voor dezelfde vlucht terugbetalen.

“Het gaat om tientallen mensen die wij vertegenwoordigen”, zegt René Schreuders, jurist vervoersrecht bij ARAG. Hij wil over andere zaken nu niets zeggen omdat ze nog “onder de rechter” zijn, maar Schreuders gaat ervan uit dat de uitspraak over Garuda zal gelden voor alle gevallen die speelden bij D-reizen.

“Het is wel mogelijk dat Garuda in hoger beroep gaat, maar er is nu jurisprudentie waarin wordt bevestigd dat passagiers niet meer afhankelijk zijn van een boekingskantoor om hun geld terug te krijgen. Gezien de grote aantallen passagiers in deze situatie, heeft deze uitspraak dan ook mogelijk grote gevolgen voor de luchtvaart- en de reisbranche”, aldus de jurist.

Gedupeerde reizigers van D-reizen zullen wel zelf een claim moeten indienen bij de airline die de vlucht zou uitvoeren en dat moeten ze snel doen, omdat er bij EU261 een verjaringstermijn geldt. Schreuders: “Om je geld te kunnen terugvorderen, moet je binnen twee jaar na de annulering van de vlucht een gerechtelijke procedure starten. Als het gaat om een vlucht die in 2020 vanwege de coronacrisis werd geannuleerd, dan moet je nu actie ondernemen.”