DRIEBERGEN - Na de crash van vlucht MH17 is de vraag waarom er boven het oosten van Oekraïne nog volop civiel luchtverkeer plaatsvond, terwijl tien kilometer lager een oorlog woedt tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten. En een pure grondoorlog is het niet; feit is dat sinds begin juni al drie relatief grote transporttoestellen weliswaar militair - zijn neergeschoten boven het oorlogsgebied.
In alle drie de gevallen ging het om vliegtuigen van de Oekraïense luchtmacht, zo blijkt uit gegevens van de website van Aviation Safety Network. Tijdens de strijd zijn bovendien verschillende helikopters neergeschoten.
Op 6 juni werd vermoedelijk een Antonov An-30 geraakt door vijandelijk vuur in de omgeving van de stad Drobyshevo. Daarbij zijn vijf van de acht inzittenden om het leven gekomen. Videobeelden van dit neerstortende toestel werden donderdag onder meer door de NOS getoond, waarbij abusievelijk werd vermeld dat het mogelijk om vlucht MH17 zou gaan.
Ilyushin
Op 14 juni werd een groot Ilyushin Il-76 vrachttoestel neergehaald in de omgeving van de luchthaven van de stad Lugansk. Dit vliegtuig werd op geringe hoogte geraakt door een raket die vanaf de schouder is afgevuurd. Ook werd het viermotorige straaltoestel onder vuur genomen door machinegeweren. Alle 49 inzittenden van het vliegtuig – waarvan 9 bemanningsleden en 40 soldaten - kwamen om het leven.
Een maand later, drie dagen voor de crash van vlucht MH17, was het weer raak. Een tweemotorige Antonov AN-26 stortte neer bij Izvaryne, vlakbij de Oekraïens-Russische grens, waar op dat moment hevig werd gevochten. Opvallend is dat het toestel op relatief grote hoogte - 6,5 kilometer - werd geraakt door vijandelijk vuur. Zes van de acht inzittenden zouden dankzij hun parachute de crash hebben overleefd.
Buk
De Oekraïense autoriteiten wijzen met een beschuldigende vinger naar de pro-Russische separatisten, die de Boeing 777 van Malaysia Airlines al dan niet per ongeluk zouden hebben geraakt. De pro-Russische separatisten zeggen niet over het Buk-raketsysteem te beschikken waarmee vlucht MH17 donderdag zou zijn neergehaald, maar andere bronnen spreken dat tegen. Ook lijkt een opgepikt telefoongesprek erop te wijzen dat de separatisten de Boeing hebben neergehaald.
Dat vlucht MH17 door een luchtdoelraket is neergehaald is nog niet officieel bevestigd, maar lijkt de meest waarschijnlijke verklaring voor het ongeluk. De Amerikaanse autoriteiten zeggen op basis van satellietgegevens aanwijzingen te hebben dat de crash is veroorzaakt door een luchtdoelraket.
De locatie waar vlucht MH17 is neergekomen, in de omgeving van de dorpen Shakhtarsk en Hrabove, vlakbij Donetsk.