DEN HAAG - De reisbranche wacht de komende jaren een koude sanering. Dat denkt bestuursvoorzitter Steven van der Heijden van TUI Nederland. De per 1 augustus aangetreden topman van Nederlands grootste reisconcern, met merken als Holland International, Arke Reizen en Kras, voorspelde dinsdag in Den Haag, dat binnen drie tot vijf jaar tijd ten minste de helft van de huidige touroperators de deuren sluit.

Volgens Van der Heijden zullen alleen de reisorganisaties overleven die groot genoeg zijn om klappen op te vangen dankzij schaalvoordelen, goedkope internetorganisaties en specialistische reisbureaus, die informatie geven waar consumenten nog om vragen. "Als je niet groot en rijk of klein en slim bent, dan zal de consument aan je deur voorbij gaan. Dan red je het niet in deze markt."

Van der Heijden deed zijn voorspelling tijdens de 'winterpersconferentie' van TUI Nederland in het Mauritshuis in Den Haag. Het was zijn eerste optreden voor de reisorganisatie, waar hij maandag tijdens zijn eerste werkdag alleen maar toe kwam aan het schudden van vele handen ter begroeting.

De nieuwe TUI-topman vreest dat het grotendeels een "koude sanering" van de reisbranche zal worden, die dus ook met faillissementen onder de huidige circa 200 touroperators in ons land gepaard zal gaan. "Er zijn nauwelijks kopers op de markt en een touroperator is in de huidige situatie met in veel segmenten van de reissector een nog steeds toenemend aanbod bij een stagnerende vraag bovendien geen interessante overnamekandidaat meer."

Van der Heijden benadrukt dat de consument geen nadeel zal ondervinden. "Als hij schade lijdt dekt het Garantiefonds dat risico af, en vaak zal een reis naadloos kunnen worden overgenomen door een sterkere branchegenoot". Dus is het geen slechte ontwikkeling, want de zwakke broeders verdwijnen en de sterke kwaliteitspartijen blijven. "Daar is vooral de consument bij gebaat. Mede dankzij internet is hij bovendien zijn eigen touroperator geworden. ".

Welke touroperators blijven er volgens de nieuwe TUI-chef over? "Dat zullen op de eerste plaats de sterke, internationale verticaal geïntegreerde bedrijven zijn, zoals onze onderneming. Zij zijn immers kapitaalkrachtig genoeg om de veranderingen in het klantgedrag te pareren. Misschien niet altijd als eerste, omdat ze daarvoor een tikkeltje te groot en te weinig wendbaar zijn, maar uiteindelijk wel vol overtuiging, krachtig en succesvol".

Daarnaast blijven de superspecialisten, die volgens Van der Heijden zoveel weten van een bepaald type reizen of een bepaalde bestemming dat de klant alleen al daarom voor hen zal blijven kiezen. En op de derde plaats de slimme internetverkopers die met lage kosten en een flexibel aanbod de consument blijvend aan zich zullen weten te binden. "De rest zal onverbiddelijk verdwijnen", waarschuwt hij. "De tijd dat iedereen moeiteloos kon meeliften op de groei in onze branche en de schaarste in het aanbod is voorbij. Definitief. Als je niet groot en rijk of klein en slim bent, zal de consument aan je deur voorbijgaan. Sneller dan velen zich wellicht realiseren".

Van der Heijden heeft dus wel groot vertrouwen in zijn eigen toko en verwacht óók niet, dat TUI Nederland haar positie als marktleider in de nabije toekomst zal moeten prijsgeven. Zijn voorganger, Louis Frankenhuis, achtte dat ruim een week geleden niet onmogelijk, zo suggereerde hij kort na de bekendmaking van zijn benoeming als directievoorzitter bij OAD in Holten.

"Als het TUI al zou kúnnen overkomen het marktleiderschap te verliezen, dan moet dat toch vooral te wijten zijn aan het beleid dat mijn voorganger hier heeft gevoerd", zei Van der Heijden. "Maar ik zal er persoonlijk voor zorgen dat het niet gebeurt. De kwaliteit van onze organisatie en haar slagkracht zijn trouwens zodanig goed, dat er geen schijn van kans is dat wij van onze eerste plaats worden verdrongen".

Annemie Brackx, die TUI Nederland sinds het vertrek van Louis Frankenhuis op 1 januari van dit jaar als bestuursvoorzitter leidde, nam tijdens de persconferentie afscheid uit deze functie. Ook zij benadrukte, dat TUI er 'bijzonder goed' voorstaat en het in tal van sectoren tot nu toe aanzienlijk beter heeft gedaan dan de markt als geheel.

Hoewel het merk Fit uit de markt is genomen en er in een aantal sectoren flink is gesneden verwacht TUI Nederland voor 2004 toch een evenaring van omzet en aantal vervoerde passagiers, namelijk ruim 1,2 miljoen. Het resultaat is bovendien "op budget", en hoewel TUI Nederland in dit stadium van het jaar geen cijfers mag bekend maken, gaf Brackx wel aan, dat die zeker niet slecht zijn.