LONDEN/MADRID - Groot-Brittannië en Spanje zijn voor de zoveelste keer aan het bakkeleien over Gibraltar, het Britse overzeese gebiedsdeel aan de zuidpunt van het Iberische schiereiland. De Spaanse regering dreigt het luchtruim naar Gibraltar af te sluiten. Maar de Europese Unie steunt de Britten.

Jongste aanleiding voor ruzie is de aanleg door Gibraltar van een dam onder water, vlak uit de kust, die volgens het Britse bestuur de zeeflora en -fauna moet beschermen. Spanje vindt echter dat de dam zijn visserij belemmert en eist verwijdering van de dam-elementen.

Als tegenmaatregel hebben de Spaanse autoriteiten de grenscontrole verscherpt, waardoor veel automobilisten uren moesten wachten. Madrid dreigt met nog hardere maatregelen, waaronder het opleggen van een toeslag van vijftig euro om de grens over te steken en het sluiten van het luchtruim, zodat geen enkel vliegtuig Gibraltar International Airport meer kan bereiken.

Spaanse grens
Gibraltar International Airport ligt vlak bij de Spaanse grens en is voor het gebiedsdeel de belangrijkste verbinding met Groot-Brittannië. In 2012 maakten 387.000 mensen gebruik van de luchthaven, een veelvoud van het aantal inwoners (30.000). Alleen British Airways, easyJet en Monarch Airlines hebben reguliere vluchten naar Gibraltar.

De Europese Commissie Unie heeft zich maandag opgesteld achter Groot-Brittannië. De Commissie zegt dat Spanje “de Europese wetten moet respecteren” en eist dat de grenscontroles “proportioneel” zijn. Het eventueel sluiten van het luchtruim is voor de Commissie “onaanvaardbaar”.

Vrede van Utrecht
Gibraltar is slechts 6,7 vierkante kilometer groot, maar van oudsher van strategisch belang bij de toegang tot de Middellandse Zee. Precies driehonderd jaar geleden, in 1713, kreeg Groot-Brittannië met Spaanse instemming het stuk grond toegewezen als onderdeel van de Vrede van Utrecht. Het verdrag maakte destijds een einde aan eeuwen van godsdienstoorlogen en interne Spaanse twisten is.

De rots
Ondanks herhaalde pogingen door de eeuwen heen van Spanje om ‘de rots’, zoals het gebied wel wordt genoemd (naar de 426 meter hoge rots midden in het landschap) terug te krijgen, bleef Gibraltar Brits. Achtereenvolgende regeringen in Londen lieten de inwoners van Gibraltar enkele malen per referendum kiezen bij wie ze wilden horen en steeds koos de grote meerderheid voor Groot-Brittannië.

Bij de laatste stemming in 2002 koos 98,48 procent van de inwoners ervoor om Brits te blijven.

Van onze redactie