SCHIPHOL - Hoe kan het dat er in de huidige tijd nog steeds passagiersvliegtuigen per ongeluk uit de lucht worden geschoten? Die discussie laaide recent op door het neerhalen van een Oekraïense Boeing 737 boven Iran. “De informatievoorziening is nog steeds niet optimaal”, stelt Benno Baksteen, gepensioneerd KLM-gezagvoerder en veelgevraagd analist.
De vliegramp, die in eerste instantie door het Iraanse regime nog werd geweten aan een motorbrand, zorgde wereldwijd voor veel opschudding. Het feit dat een commerciële passagiersvlucht het slachtoffer werd van militaire en geopolitieke spanningen is onbegrijpelijk, maar bleek opnieuw keiharde realiteit.
Na het incident boven Teheran schakelden luchtvaartmaatschappijen razendsnel. De corridor boven Irak en Iran geldt als een belangrijke ‘snelweg in de lucht’ voor vluchten tussen Europa en Azië, maar veel airlines besloten hun vluchtroutes vrijwel direct te verleggen. “Als luchtvaartmaatschappij moet je een geïnformeerde beslissing nemen, waarbij veiligheid het eerste punt van aandacht is”, oordeelt Baksteen.
Heeft de luchtvaart wel voldoende lering getrokken uit tragedies als die met de PS572 en MH17? “Ik denk dat de luchtvaart wel genoeg heeft geleerd, maar de sector is afhankelijk van overheden als het gaat om het verkrijgen van de juiste informatie. Pas als duidelijk is welke wapens er in een gebied aanwezig zijn, wie ze bedient en hoe het is gesteld met de spanningen op de grond kunnen er afgewogen keuzes worden gemaakt.”
Is er sinds MH17 veel veranderd? “Ja”, denkt Baksteen. “Het overleg is beter gestructureerd, maar er kan in mijn optiek nog actiever worden gezicht naar informatie. Net zoals piloten voor vertrek het weerbericht krijgen en onderweg updates ontvangen over eventuele veranderingen, zo moet het ook worden met potentieel gevaar op de grond. Overheden moeten luchtvaartmaatschappijen goed informeren over eventuele risico’s, waardoor er afgewogen beslissingen kunnen worden genomen. In laatste instantie is het dan aan de piloten om de vliegroute te bepalen en er desnoods van af te wijken.”
Baksteen vindt dat overheden nog een te kleine rol spelen in het, al dan niet gedeeltelijk, sluiten van bepaalde stukken luchtruim. “Een land als Iran had dat best kunnen doen, toen de spanningen met Amerika opliepen. Hoe dan ook: ik vind het van belang dat overheden meer informatie onderling delen. De communicatie is niet optimaal.”
Lees het volledige artikel in de maart-editie van Luchtvaartnieuws Magazine. Bestel een los exemplaar of neem een voordelig abonnement.