Vorige week werd mijn moeder 87. Het was altijd een struise dame, gezond en bij de pinken. Toch is die conditie de laatste jaren steeds verder aan het afkalven en wordt ze magerder, eet minder en slinkt, om het zo maar eens te zeggen. In de leeftijd van de zeer sterken is dat niet vreemd, het komt veel voor. Een uitzondering zag ik van de week in het nieuws.

De Amerikaanse steward Ron Akana ziet er op de foto uit als een goed gevulde en fitte verschijning. Het is duidelijk niet iedereen gegeven zo fief oud te worden en al helemaal niet om op die leeftijd nog aan de kar te staan in de cabine van een jetliner. Only in America. Ik heb altijd begrepen dat men hier zo lang kan doorvliegen omdat leeftijdsgebonden ontslag dan wel pensioen als leeftijdsdiscriminatie wordt gezien. Het past in het rijtje van ver doorgevoerde politiek correcte gekkigheden.

Toen ik begin jaren negentig poogde binnen te komen als vlieger bij Amerikaanse carriers kon ik ondanks mijn uren ervaring aansluiten achterin de rij, waarin voor mij vrouwen en gekleurde minderheden stonden die voorrang kregen vanwege hun vermeende achtergestelde positie in de maatschappij. Zij mochten solliciteren met een derde van de vlieguren van de reguliere sollicitanten. De cockpit van toen was het domein van de Angelsaksische blanke man, oftewel de ‘caucasian male’. Deze positieve discriminatie zette veel kwaad bloed onder de gekwalificeerde caucasian male pilots.

Het zij zo, ’s lands wijs, ’s lands eer. Ik kreeg in Nederland een prachtbaan op een trijet en vloog (en vlieg) de hele wereld over. Vaak werden we opgestuurd met Amerikaanse maatschappijen van hot naar her door Noord-Amerika of daarvandaan naar Zuid Amerika en dan was je te gast bij zo’n klassieke Amerikaanse airline, alwaar de cabinecrew bestond uit alleen de meest seniore stewards en stewardessen. Zij hadden lang genoeg gebuffeld en konden bieden op de mooie trips van Atlanta naar Santiago, Chili, of Brussel, van Miami naar Sao Paolo, of Buenos Aires. Want dat leverde de meeste vrije tijd op na terugkomst. De dames waren allen in de vijftig of zestig, kapsels varieerden van platina blond tot tinten goud en lavendel. Op het vliegveld liepen ze nog op pumps, maar in de kist liepen ze op zwarte Nikes, want die arme oude voeten.

‘Oh honey, let me get that for you, would you like some more Cabernet?’ Vervolgens liep men dan weg en vergaten ze je soms compleet. Het voelde vreemd om bediend te worden door dametjes die oud genoeg waren om je oma te zijn. Waarom ze bleven doorwerken? Er zullen ongetwijfeld legio redenen voor zijn. Er blijft bij mij maar een vraag overeind, is het wel veilig met zulke omaatjes te vliegen? Vliegtuigbemanningen weten zelf wel wat er moet gebeuren, wij hebben de briefings talloze malen gezien voor de start, als passagier. Maar het lot van de gewone passagier (op lange afstandsvluchten) ligt in de handen van een cabinecrew met een gemiddelde leeftijd van rond de zestig. Een gemiddelde omhoog getrokken door Ron, en Norma.

Norma’s laatste trip hangt breed uitgemeten in fotocollages aan de muur van de crewroom van het Crowne Plaza in Santiago, Chili. Drieëntachtig was ze, net als Ron, maar niet fief en fit. Op de foto staat een klein uitgemergeld vrouwtje met opgespoten haar en een mager muizenbekkie in de camera te kijken. Het deed me denken aan een ziek vogeltje. Hoe krijgt die een trolley van de rem en tegen de helling op naar de voorste galley? Bij windkracht vier waait ze van de fiets! Hoe moet die een halfbewusteloze Amerikaan van 150 kilo na een semigecontroleerde crashlanding liggend naast de baan naar een nooduitgang bonjouren? Niet.

Onze industrie is er een van service en hospitality. En vergeet niet, voor de klanten die ons loon betalen, het oog wil ook wat. Het oog registreert een troep Aziatische dames in slanke sarongs beter dan een oma in een donkerblauwe slobberbroek op zwarte gympen. Maar het belangrijkste blijft de veiligheid van de klanten. Die veiligheid is niet gebaat bij dribbelende geisha look-a-likes in nauwe kokersarongs tot aan de enkels en ook niet bij oma’s die de trolley als rollator gebruiken. Veiligheid is een noodzaak, ijdelheid een luxe die op een later plan moet komen. Als de leiding van een luchtvaartmaatschappij zich druk maakt haar goede status van veiligheid te waarborgen, zou men zich bij dit soort uitwassen toch eens achter de oren moeten krabben. Vooral de Amerikaanse maatschappijen, overbezorgd over ‘liability’ als ze altijd zijn.

Herman Mateboer
Verkeersvlieger