DEN HAAG - “We komen er niet uit vandaag.” Dat concludeerde CDA-Kamerlid Raymond Knops woensdag tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer over de te verwachten geluidsproductie van JSF-toestellen. Andere parlementariërs stonden hem in die constatering bij.

De Kamer had diverse geluidsdeskundigen uitgenodigd om uit te leggen hoe lawaaiig het in ontwikkeling zijnde gevechtstoestel kan uitpakken. Omwonenden van luchtmachtbases zijn namelijk bang dat ze met de komst van de F-35 (JSF) meer overlast te verduren krijgen dan ze gewend zijn van F-16’s.

Inmiddels bestaan er verschillende rapporten over het geluid dat een JSF maakt, maar de deskundigen zijn het over de conclusies niet met elkaar eens. De geluidsmetingen zijn gedaan op een Amerikaanse basis waar de omstandigheden wezenlijk anders zijn dan in Nederland.

Zo is de lucht daar bijvoorbeeld veel warmer en droger dan die boven luchtmachtbasis Leeuwarden. Droge lucht absorbeert veel meer geluid dan natte lucht, doceerde een kenner. Ook de bodemcondities zijn wezenlijk anders. Ook op dat vlak zijn de condities in de Verenigde Staten beter.

Om de metingen toe te kunnen passen op de Nederlandse situatie zijn rekenmodellen gemaakt, maar ook daarover bestaat onenigheid. Sommige kenners pleiten voor aanvullend onderzoek. Testen naar de geluidsbeleving vinden zij wenselijk.

“Je kan geluidsbeleving vergelijken met het gevoel van temperatuur”, aldus een deskundige. “Stop mensen in een kamer van dertig graden. Hier in Nederland zullen ze dat heel warm vinden, terwijl het op een tropisch eiland aangenaam kan aanvoelen. Bij het aanleggen van het hsl-tracé zijn omwonenden ook pas later geschrokken van het geluid dat die treinen maken.” Uit testen voorafgaand aan de bouw bleek dat namelijk niet.

(c) Reismedia / ANP