LEIDEN - De ramp met de Boeing 777 van Malaysia Airlines, vlucht MH17, zal nog een lange nasleep hebben. Als alle droevige zaken zoals de identificatie van de slachtoffers en het opruimen van de rampplek achter de rug zijn volgt nog het juridische steekspel over schuld en boete, dat jaren kan duren. Dat zegt luchtrechtdeskundige Jan Willem Storm van 's Gravesande in een gesprek met het blad Luchtvaartnieuws.
Storm van 's Gravesande werkte 32 jaar bij KLM en is nu mede-eigenaar van Aviation Independent Consulting en bestuurslid van de Dutch Aviation Group.
"De direct aansprakelijke is natuurlijk degene die 'op de knop' heeft gedrukt. Maar zo eenvoudig is het niet in de luchtvaart en in het aansprakelijkheidsrecht, er zijn bijna altijd meerdere oorzaken aan te wijzen. Staten zijn soeverein en kunnen moeilijk door een andere staat worden vervolgd. Officieel valt het gebied waar de Boeing neerkwam onder Oekraïne. De zelfbenoemde regering van de Volksrepubliek Donetsk is bij mijn weten door niemand erkend”, zegt Storm van 's Gravesande. Hij vervolgt: "Ook Rusland, zo er al een causaal verband van dat land met de tragedie kan worden gelegd, is in Nederland niet te vervolgen. En het oorlogsrecht is niet van toepassing omdat er officieel geen sprake is van een oorlog tussen twee landen."
Vlucht MH17 was duidelijk op de verkeerde plaats op het verkeerde moment. Had het toestel wel het recht om daar te vliegen of hadden de rebellen (aannemende dat zij een raket afvuurden) het recht om te vuren?
"Ja, het toestel mocht daar vliegen. Het had het recht om over Oekraïne te vliegen en bij binnenkomst van het luchtruim heeft de Oekraïense verkeersleiding ook toestemming gegeven om de vlucht te vervolgen op flightlevel 330 (33.000 voet). Volgens berichten zou de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA echter in april al hebben gewaarschuwd voor "gevaarlijke situaties" boven Oekraïne, maar blijkbaar niet specifiek voor het oostelijk deel. Ook de NAVO zou gewaarschuwd hebben. De vraag is vervolgens of die berichten de betrokken luchtvaartmaatschappijen hebben bereikt. En als dat wel zo is, hebben zij dan een andere risico-inschatting gemaakt?"
Lees het volledige artikel in de gedrukte uitgave van Luchtvaartnieuws, die komende week bij de abonnees op de mat valt. Klik hier om een los nummer te bestellen of een abonnement te nemen.