'Save the planet'; een oud mantra dat een excuus is geworden om burgers belasting te laten betalen. Dit principe wordt nergens duidelijker als met het zogenaamde Emission Trading System (ETS) ook wel liefdevol het Emission Trading Scheme genoemd. Maar goed, waar hebben we het over?

Het ETS is in het leven geroepen om via beprijzen de CO2-uitstoot in de EU te verlagen. Het werkt zo: In Brussel wordt bepaald hoeveel CO2-uitstoot er jaarlijks door de Europese maatschappijen uitgestoten mag worden. Dit wordt de 'CO2 Cap' genoemd. Aan de CO2-uitstoot wordt een prijskaartje gehangen, bijvoorbeeld zoveel euro per ton. Iedereen die een redelijke hoeveelheid CO2-gassen uitstoot moet zich inkopen in de jaarlijks vastgestelde CO2-hoeveelheid. Als blijkt dat men, door bijvoorbeeld een toenemende productie, meer CO2 gaat uitstoten dan begroot moet men CO2-emissierechten bij kopen van partijen die CO2-emissierechten over hebben. Er kan dus schaarste ontstaan waardoor de prijzen van de emissierechten kunnen oplopen. Een bedrijf dat een reductie in CO2-uitstoot weet te realiseren kan dat dus ten gelde maken.

De Cap oftewel de maximaal, jaarlijks, uit te stoten hoeveelheid CO2 wordt door Brussel elk jaar verlaagd zodat er meer schaarste in emissierechten ontstaat en deze rechten dus duurder worden. Dit moet dan weer stimulerend werken en bedrijven aanzetten hun CO2-uitstoot te verminderen.

Wie mag nu CO2-emissierechten kopen? Iedereen; ook milieu organisaties als ze subsidiegeld overhebben en vinden dat de Cap nog te hoog is.

De luchtvaart, qua CO2-uitstoot geen hele grote partij (twee procent van werelduitstoot), is ook gedwongen deel te nemen in het ETS-systeem. Een grote CO2-vervuiler, de zware industrie, heeft lobbytechnisch goed werk verricht en weet zich tot 2021 verschoont van deelname; hoe bizar!

In het kader van ‘alle kleine beetjes helpen’ is Europa de wereld CO2-emissie aan het terugbrengen. Globaal gezien gaat het CO2- emissiefeest met China aan het stuur gewoon door en we mogen aannemen dat het uiteindelijke mooie resultaat is dat alle producten en diensten in de EU duurder worden voor de consument en ook de export eronder zou kunnen leiden. De luchtvaartsector zal de CO2-kosten gewoon in de ticketprijs verwerken en de kosten over vele tickets kunnen verdelen, maar er is één groep die niet in staat zal zijn de kosten te recupereren…..de historische luchtvaart!

Al jaren wordt de historische luchtvaart geplaagd door kostenstijgingen op velerlei gebied (onderhoud, belastingen, havengelden, verkeersleiding, regelgeving, etc.). Kostenbesparingen zouden het antwoord kunnen zijn, maar dat is bijna ondoenlijk. Omdat deze sector met vrijwilligers werkt, is op bijvoorbeeld personeelskosten niets te bezuinigen. De historische luchtvaart is ook een toonbeeld van recycling en veel gevlogen wordt er verder ook niet.

Als de operationele kosten toenemen, dan is dit direct in de ticketprijs waarneembaar. Als de ticketprijs oploopt resulteert dat in minder mensen die het zich kunnen veroorloven mee te vliegen en neemt het volume verkochte tickets af. Hierdoor moet de ticketprijs verder omhoog en vliegen er minder mensen mee: een neerwaartse spiraal. Vinden we het nu nodig dat een historische Dakota of Catalina ook emissierechten moet gaan kopen? U, als burger of misschien liefhebber van historische luchtvaart, vindt dat waarschijnlijk net als ik, onzin. Qua CO2-emissie gaat het eigenlijk ook nergens over. Elke cent kostenverhoging brengt de stichtingen die ons aller vliegend erfgoed in de lucht houden verder naar de afgrond.

De Europese Federatie Historische Luchtvaart (EFHA) gaat voor het ETS-probleem aandacht vragen in het EU-parlement. De historische luchtvaart moet uitgezonderd kunnen worden van het ETS om ervoor te zorgen dat ons vliegend verleden in de toekomst nog steeds, werkend, gedemonstreerd kan worden.

Harry Haas, voorzitter EFHA