DEN HAAG - GroenLinks, de PvdA en de SP organiseren donderdag (22 mei) een hoorzitting over het nieuwe gevechtsvliegtuig F-35 Lightning II, ofwel de Joint Strike Fighter (JSF). Ze willen meer informatie van externe deskundigen en organisaties over de JSF, waarover volgende week het eerste debat plaatsvindt sinds anderhalf jaar.

Gebruikelijk is dat de hele Tweede Kamer een openbare hoorzitting organiseert, maar CDA, VVD en ChristenUnie hadden geen behoefte aan een briefing over de JSF. PvdA-Kamerlid Angelien Eijsink vindt dat jammer, want dan hadden er meer gasten uitgenodigd kunnen worden om hun visie te geven.

Nu was het te kort dag om alsnog een briefing te organiseren en hebben de drie partijen zich beperkt tot generaal-majoor buiten dienst Adriaan van Vuren, Frank Slijper van de Campagne tegen Wapenhandel en Johan Boeder, onafhankelijk JSF-watcher. Volgens Eijsink zijn het niet alleen tegenstanders. Ze hoopt dat de andere fracties de briefing ook zullen bijwonen.

Nederland neemt al jaren deel aan de ontwikkeling van het Amerikaanse toestel, dat de huidige F-16 moet gaan vervangen. Deze zomer komt het kabinet met een herijking van de zogeheten businesscase, waarin wordt berekend wat het kabinet terug mag verwachten voor zijn investeringen. In ruil voor deelname krijgt het Nederlandse bedrijfsleven opdrachten voor het vliegtuig, dat een bepaald deel van de opbrengst moet afdragen aan de Staat.

Kritisch
De fracties van GroenLinks en SP zijn fel tegenstander van de JSF, onder meer om de grote financiële risico's, en willen dat het kabinet de stekker uit het internationale miljardenproject trekt. De PvdA is ook zeer kritisch, maar de regeringspartij heeft ermee ingestemd vooralsnog deel te nemen. De fractie wil zekerheid over alle kosten en vindt dat ook alternatieve toestellen een kans moeten krijgen de F-16 op te volgen, zoals de Eurofighter.

Volgens het coalitieakkoord neemt het kabinet in 2010 pas een besluit over de daadwerkelijke aanschaf van mogelijk 85 JSF-toestellen. Eerder dit jaar besloot het kabinet dat Nederland vanaf 2011 deelneemt aan de Initiële Operationele Test en Evaluatie-fase (IOT&E) van de JSF. Doorvoor worden ook twee testtoestellen aangeschaft.









(c) ANP