DRIEBERGEN - Gevechtsvliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht (KLu) kiezen elk jaar tientallen keren het luchtruim voor het uitvoeren van een zogenoemde QRA (Quick Reaction Alert). Slechts in enkele gevallen bereikt zo'n onderscheppingsactie het nieuws. "Alleen als we er van buitenaf om worden gevraagd of als er een F-16 door de geluidsbarrière gegaan is", meldt luchtmachtwoordvoerder Jos van der Leij vandaag (30 mei) aan Luchtvaartnieuws.
Zondagochtend vertrokken twee gevechtsvliegtuigen van de vliegbasis Twenthe om de piloten van een burgervliegtuig te attenderen op het ontbreken van radiocontact. Het vliegtuig van het Britse BMed was op weg van Amman naar Londen en vloog zonder de vereiste communicatie Nederland binnen.
Dergelijke acties worden normaalgesproken uitgevoerd vanaf de vliegbasis Leeuwarden, waar op elke moment van de dag gevechtsvliegtuigen en piloten paraat staan. De toestellen moeten binnen enkele minuten na binnenkomst van de melding kunnen opstijgen. De piloten van de F-16's worden vervolgens door militaire verkeersleiders geïnformeerd over de te nemen stappen. Het gebeurt ook dat de vliegers onderweg naar het verdachte vliegtuig al de opdracht krijgen om terug te keren naar de basis, omdat het communicatieprobleem niet langer actueel is.
Kosten
Het paraathouden van mens en machine gebeurt in opdracht van de NAVO. Dat kan betekenen dat Nederlandse F-16's ook over de grens in actie moeten komen om een vliegtuig in het NAVO-luchtruim te onderscheppen. Desondanks vallen de kosten voor een QRA altijd onder defensiebudget. Dat geldt ook voor de keren dat gevechtsvliegtuigen de lucht in worden gestuurd vanwege nalatigheid van piloten die voor een commerciële maatschappij vliegen, bevestigt Van der Leij vandaag desgevraagd aan Luchtvaartnieuws. "Op zo'n moment kost dat ons inderdaad extra brandstof. Maar op al de duizenden vlieguren per jaar maken deze QRA's weinig verschil."
Volgens de zegsman van de luchtmacht is er wel overleg tussen het ministerie van Verkeer en Waterstaat en Defensie om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de onkosten te verhalen op luchtvaartmaatschappijen, mocht blijken dat er sprake van nalatigheid is. Dat heeft tot op heden nog geen concrete resultaten opgeleverd. Het vraagstuk over de gemaakte kosten is ook geen halszaak voor de luchtmacht, stelt Van der Leij. "Het uitvoeren van QRA's is een onderdeel van de taak die we hebben om het luchtruim boven Nederland te bewaken. Die taak voeren we gewoon uit zoals het moet. Voor ons maakt het niet zoveel uit wie of wat de oorzaak is van een missie. Ik heb het natuurlijk niet over de beleving van onze vliegers, want elke QRA is een zaak om het eggie. Tenslotte weet je, ook met 11 septemer in het achterhoofd, nooit wat je boven aantreft."
Het aantal keer dat een Nederlandse F-16 per jaar de lucht in moet voor een onderscheppingsactie, ligt de laatste jaren hoger dan voorheen. Van der Leij kan geen verklaring geven voor die toename. "Na 11 september gaan we wel anders met de situatie om. Je bent je meer bewust van de potentiële dreiging. Maar je kunt niet stellen dat we sneller optreden sinds de aanslagen in de VS. De criteria voor een QRA zijn niet verscherpt."
Zondagochtend vertrokken twee gevechtsvliegtuigen van de vliegbasis Twenthe om de piloten van een burgervliegtuig te attenderen op het ontbreken van radiocontact. Het vliegtuig van het Britse BMed was op weg van Amman naar Londen en vloog zonder de vereiste communicatie Nederland binnen.
Dergelijke acties worden normaalgesproken uitgevoerd vanaf de vliegbasis Leeuwarden, waar op elke moment van de dag gevechtsvliegtuigen en piloten paraat staan. De toestellen moeten binnen enkele minuten na binnenkomst van de melding kunnen opstijgen. De piloten van de F-16's worden vervolgens door militaire verkeersleiders geïnformeerd over de te nemen stappen. Het gebeurt ook dat de vliegers onderweg naar het verdachte vliegtuig al de opdracht krijgen om terug te keren naar de basis, omdat het communicatieprobleem niet langer actueel is.
Kosten
Het paraathouden van mens en machine gebeurt in opdracht van de NAVO. Dat kan betekenen dat Nederlandse F-16's ook over de grens in actie moeten komen om een vliegtuig in het NAVO-luchtruim te onderscheppen. Desondanks vallen de kosten voor een QRA altijd onder defensiebudget. Dat geldt ook voor de keren dat gevechtsvliegtuigen de lucht in worden gestuurd vanwege nalatigheid van piloten die voor een commerciële maatschappij vliegen, bevestigt Van der Leij vandaag desgevraagd aan Luchtvaartnieuws. "Op zo'n moment kost dat ons inderdaad extra brandstof. Maar op al de duizenden vlieguren per jaar maken deze QRA's weinig verschil."
Volgens de zegsman van de luchtmacht is er wel overleg tussen het ministerie van Verkeer en Waterstaat en Defensie om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de onkosten te verhalen op luchtvaartmaatschappijen, mocht blijken dat er sprake van nalatigheid is. Dat heeft tot op heden nog geen concrete resultaten opgeleverd. Het vraagstuk over de gemaakte kosten is ook geen halszaak voor de luchtmacht, stelt Van der Leij. "Het uitvoeren van QRA's is een onderdeel van de taak die we hebben om het luchtruim boven Nederland te bewaken. Die taak voeren we gewoon uit zoals het moet. Voor ons maakt het niet zoveel uit wie of wat de oorzaak is van een missie. Ik heb het natuurlijk niet over de beleving van onze vliegers, want elke QRA is een zaak om het eggie. Tenslotte weet je, ook met 11 septemer in het achterhoofd, nooit wat je boven aantreft."
Het aantal keer dat een Nederlandse F-16 per jaar de lucht in moet voor een onderscheppingsactie, ligt de laatste jaren hoger dan voorheen. Van der Leij kan geen verklaring geven voor die toename. "Na 11 september gaan we wel anders met de situatie om. Je bent je meer bewust van de potentiële dreiging. Maar je kunt niet stellen dat we sneller optreden sinds de aanslagen in de VS. De criteria voor een QRA zijn niet verscherpt."
