WASHINGTON - De aanstaande overname van de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Hawker Beechcraft Corporation (HBC) door een Chinese investeringsmaatschappij leidt in de Verenigde Staten tot veel beroering. Amerikaanse belangen, waaronder militaire, zouden worden verkwanseld en werkgelegenheid zou naar China kunnen verdwijnen, zo stellen critici. Hoeveel is daar van waar?

Eerst de feiten. Het tachtig jaar oude Hawker Beechcraft kampt al jaren met grote financiële problemen en vroeg in mei van dit jaar de zogenoemde faillissementsbescherming aan (Chapter 11). Dit betekent in de Amerikaanse rechtsgang dat een bedrijf de tijd krijgt om te reorganiseren of zichzelf kan verkopen. Hawker zocht een uitweg via de tweede optie. Uit een aantal mogelijke investeerders kwam het Chinese Superior Aviation Beijing volgens Hawker met het beste aanbod.

Een Amerikaanse faillissementsrechtbank keerde eind juli de overname goed. Hawker Beechcraft mag van de rechter ‘exclusieve’ onderhandelingen beginnen met Superior Aviation Beijing om het civiele deel van Hawker, gevestigd in Wichita (Kansas), in te lijven.

Eerder in juli maakte Hawker bekend dat Superior Aviation 1,79 miljard dollar over heeft voor de fabrikant van zakenvliegtuigen. Hoewel er dus nog moet worden onderhandeld tussen de Amerikanen en Chinezen, maakt Superior wel alvast geld over, naar verluidt twee keer 25 miljoen dollar, om de voortgang van de productie van de vliegtuigen (turboprops en jets) te garanderen. Hieruit mag worden afgeleid dat de overname zo goed als rond is.

Volgens de CEO van Hawker Beechcraft, Steve Miller, toonde Superior Aviation al jaren geleden belangstelling voor zijn bedrijf. Tegen Amerikaanse media zei Miller dat Superior in eerste instantie aankoerste op een ‘strategisch partnerschap’, maar nu volledig eigenaar van Hawker zal worden.

Hawker Beechcraft bouwt onder meer de AT-6 Texan, een militair licht aanvalsvliegtuig. Foto: HBC.

Hawker Beechcraft bouwt ook enkele kleine militaire transport- en trainingsvliegtuigen. Deze divisie, de Hawker Beechcraft Defense Company, blijft buiten de overname omdat de Amerikanen geen militaire technologie aan China willen kwijtraken. Maar er doet zich een praktisch probleem voor: enkele versies van de Beechcraft Super King Air, een turboproptoestel, kennen een civiele en een militaire variant die van dezelfde assemblagelijn rollen. Vraag is hoe Hawker dit uit elkaar weet te houden. De Amerikaanse overheidscommissie die toezicht houdt op buitenlandse investeringen (CFIUS) zal zich hier nog over moeten buigen.

Mensenrechten
Op de International Air Show van Farnborough in juli toonde de gouverneur van Kansas, Sam Brownback, zich opgetogen over de deal met de Chinezen. “Mijn belangrijkste overweging is behoud van werkgelegenheid”, zei Brownback op een bijeenkomst met journalisten. De Republikeinse politicus maakte daarmee een opmerkelijke ommezwaai. In het recente verleden was Brownback een groot criticus van de Volksrepubliek China, vanwege schendingen van de mensenrechten aldaar.

Op het punt van behoud van werkgelegenheid in de VS toont zakenblad Forbes zich deze week voorzichtig optimistisch. Superior is een investeringsmaatschappij, geen productiebedrijf, en Forbes wijst erop dat de alternatieven in elk geval slechter waren: het sluiten van HBC of het verkopen van losse onderdelen ervan.

Forbes schrijft dat er een precedent is: drie jaar geleden nam Superior een bijna failliet bedrijf voor vliegtuigonderdelen over in Dallas. Superior Air Parts, zoals het nu heet, draait nu weer een positief resultaat en de werkgelegenheid is niet verminderd. Het bedrijf heeft inmiddels ook een vestiging in China, maar dat lijkt niet ter vervanging van de productie in de VS te zijn, maar ter aanvulling en om de Chinese markt te bedienen.

Forbes concludeert: “Het is nog te vroeg om te zeggen hoeveel van HBC verhuist naar China en hoeveel ‘Peking’ er naar Kansas komt.”

Door Lolke van der Heide

Vliegtuigbouwer Hawker Beechcraft mogelijk in Chinese handen