Het Amerikaanse Gulfstream Aerospace bracht deze week maar liefst drie business jets uit haar ruime collectie naar Schiphol-Oost: een Gulfstream G280, een G500 en een G650. Middels private sessies werden de luxe jets, in samenwerking met verhuurder Exxaero, aan potentiële rijke klanten en bedrijven getoond.

Vooral de Gulfstream G650 sprong bij onze private rondleiding in het oog. Het type is de grootste van de drie toestellen die naar Nederland werden overgevlogen, en moet in 2021 bij de Nederlandse strijdkrachten in dienst komen als VIP-toestel. Tegelijk wordt er afscheid genomen van de oude Gulfstream IV.

De G650 is niet alleen een stuk nieuwer dan zijn voorganger - die vooral in het begin veel met pech te kampen kreeg - maar kan ook verder vliegen en biedt ruimte aan meer passagiers.

Defensie keek voor de vervanging van de G-IV naar toestellen van verschillende fabrikanten, maar in juli maakte staatssecretaris Barbara Visser bekend dat de G650 het meest aan de eisen voldoet. Er wordt nu gezocht naar een tweedehands exemplaar, dat niet te oud mag zijn en vooral niet teveel uren mag hebben gemaakt: maximaal 2.500.

Een splinternieuwe G650 kost zo’n 70 miljoen dollar. De Nederlandse luchtmacht heeft voor het gebruikte exemplaar een ruimer budget: 100 miljoen euro. Dat lijkt, gezien de nieuwprijs, wat aan de hoge kant, maar van dat bedrag moeten ook alle aanpassingen aan de VIP-machine worden betaald.

Zo moeten de hooggeplaatste inzittenden geavanceerde communicatiemiddelen tot hun beschikking hebben, en ook wordt het toestel  - aangezien er ook missies naar oorlogsgebieden moeten worden uitgevoerd - voorzien van afweersystemen tegen luchtdoelraketten

De staatssecretaris verwacht overigens niet dat het gehele budget wordt opgesoupeerd: voor tweedehands G650’s wordt op dit moment niet bepaald de hoofdprijs gevraagd.

Ook al is het nieuwe VIP-vliegtuig van Defensie een tweedehandsje, toch hoeven de gasten aan boord niet bang te zijn in een pover aangeklede of afgeleefde machine terecht te komen. De G650 is weliswaar al tien jaar in productie, maar het ministerie zoekt, zoals gezegd, een relatief weinig gebruikt exemplaar met weinig uren op de klok.

Gulfstream biedt haar klanten nagenoeg de vrije hand als het gaat om interieurkeuze. Op papier kunnen er in de G650 maximaal 19 passagiers mee, maar Defensie zoekt een toestel met ruimte voor 14 inzittenden. Lederen bekleding, stoelen die achterover kunnen, glanzende werktafels en een goed uitgeruste keuken en toiletruimte zijn doorgaans de norm, en zullen ook bij de luchtmacht waarschijnlijk niet ontbreken.

Eenmaal in dienst bij de luchtmacht kan de nieuwe Gulfstream straks zeer flexibel worden ingezet. Met een non-stop bereik van 12.964 kilometer kunnen bestemmingen als Los Angeles en Tokio zonder bijtanken bereikt worden. Daardoor is een vlucht naar een militair kampement in Afghanistan of  een bezoek aan de VN in New York geen enkel probleem.

Snel is het toestel ook: de kruissnelheid bedraagt 956 kilometer per uur. Overigens gaat Gulfstream er prat op dat de G650 de stilste cabine in zijn klasse biedt. Bovendien is de luchtdruk in de cabine een stuk hoger dan in conventionele passagiersvliegtuigen. Daardoor komen de inzittenden niet uitgedroogd of met hoofdpijn aan, maar voelt het aan alsof ze een lange bergwandeling hebben gemaakt. De lucht in de cabine wordt elke 2 minuten ververst, waardoor in tijden van corona continu frisse lucht aanwezig is. De G650 vliegt overigens standaard op een hoogte van 12,5 en 15,5 kilometer, boven het lijnverkeer.

Mochten er meer mensen mee moeten dat er in de G650 passen, dan beschikt  de Nederlandse overheid altijd nog over de PH-GOV, de luxe Boeing 737BBJ die in 2019 in dienst werd genomen. Dat toestel kan 26 passagiers, zoals leden van de koninklijke familie, over een afstand van zo’n 10.000 kilometer vervoeren en heeft zelfs een badkamer met douche aan boord.