NEW YORK - "We zijn omringd door voertuigen van de nooddiensten. Daar zal een reden voor zijn. Iemand moet ons vertellen wat die reden is, anders evacueer ik dit toestel. Ik geef jullie zestig seconden." Zo reageerde de gezagvoerder van een American Airlines toestel maandag toen zijn vliegtuig na de landing op luchthaven John F. Kennedy van New York naar een afgelegen parkeerplaats was gedirigeerd.

Vlucht AA24 arriveerde maandagmiddag op JFK na een normale vlucht uit San Francisco, maar werd meteen na aankomst afgezonderd, samen met nog een toestel van American, vlucht AA846, en een vliegtuig van Finnair, vlucht AY5. Achteraf maakten de autoriteiten bekend dat voor de vliegtuigen anonieme dreigementen per telefoon waren binnengekomen.

Er zou door ‘islamitische terroristen’ zijn gedreigd met bommen die zouden zijn verstopt in het landingsgestel of ‘gewapende mannen met gasmaskers’ die zich aan boord zouden bevinden.

Maar de bemanning van de vliegtuigen kregen op het moment suprême geen enkele informatie van de verkeerstoren (ATC). De piloot van American Airlines pikte dat niet en er ontspon zich de volgende conversatie met ATC:
AA24: “We moeten weten wat er aan de hand is.”
ATC: “American 24 heavy ik heb geen informatie. Ze [collega’s van ATC en de autoriteiten] zijn nog steeds aan de telefoon.”
AA24: “Ze moeten de telefoon neerleggen en me nu informatie geven. Ik ben de gezagvoerder van dit vliegtuig, ik wil informatie, pronto.”
Daarna kwam de gezagvoerder met zijn aankondiging dat hij het toestel zou evacueren als hij niet op de hoogte werd gesteld van wat er aan de hand was. ATC ging door de bocht en legde de piloot uit dat het ging om bommeldingen. Onderzoek van de vliegtuigen leverde naderhand helemaal niets op, de dreigementen bleken loos alarm te zijn.

Debat
In de Amerikaanse luchtvaartwereld is naar aanleiding van het incident een debat ontstaan over de positie van de gezagvoerder bij bedreigende situaties. Mag een piloot worden overruled of heeft hij/zij ook iets te zeggen? Luchtvaartanalist John Nance zei tegen ABC News de piloot in dit geval volkomen gelijk te geven. “Ik zie geen reden waarom de autoriteiten een gezagvoerder niet zouden vertellen wat er aan de hand is. Tenzij de indruk bestaat dat de crew wordt bedreigd en ze het vliegtuig niet meer onder controle heeft”, aldus Nance, “maar dat was hier niet het geval.”

Bekijk de video met geluidsfragmenten van de gesprekken op Luchtvaart.tv.

Door Lolke van der Heide