SCHIPHOL - Sinds deze maand valt het grootste deel van het luchtverkeer in Europa onder het programma Airport Carbon Accreditation, gericht op het terugdringen van de CO2-uitstoot. Dit heeft de Europese tak van de wereldwijde brancheorganisatie Airports Council International (ACI), bekendgemaakt. Bij ACI Europe zijn 400 luchthavens aangesloten, waarvan 55 nu het - vrijwillige - CO2-reductieprogramma uitvoeren.

Dit betekent overigens dat 85 procent van de leden nog altijd niet deelneemt aan het programma, maar dit betreft hoofdzakelijk kleinere airports. Volgens berekeningen van ACI zijn de 55 deelnemende luchthavens goed voor 52 procent van alle Europese passagiersverkeer.

Het Airport Carbon Accreditation Program is begonnen in juni 2009 en beoogt het terugdringen van de uitstoot van CO2 op luchthavens door het gebruik van zuiniger grondtransport, het promoten van duurzame energie en een efficiëntere benutting van de energie in luchthavengebouwen. De luchthavens willen hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van de milieuvervuiling die wordt veroorzaakt door de luchtvaart en waarvoor strenge wetgeving wordt doorgevoerd.

Verzet
Sinds 1 januari 2012 zijn luchtvaartmaatschappijen met vluchten van, naar en binnen Europa verplicht deel te nemen aan het emissiehandelssysteem (ETS). De maatschappijen hebben zich lang verzet tegen ETS, opgelegd door de Europese Unie, maar in december vorig jaar bevestigde het Europese Hof van Justitie in Luxemburg de wettigheid van ETS voor de luchtvaart. Eerder werden andere sectoren, zoals de zware industrie, in Europa al verplicht deel te nemen aan ETS.

Ryanair brengt sinds twee weken als eerste maatschappij een toeslag in rekening van 25 eurocent per enkele reis, ter compensatie van de kosten van de Europese emissiehandel. Andere maatschappijen hebben nog geen toeslagen berekend of op een andere manier aangegeven hoe ze met ETS willen omgaan.

De Europese emissiehandel is een gecompliceerd systeem, waarbij bedrijven en landen rechten krijgen op de uitstoot (emissie) van bepaalde hoeveelheden broeikasgas. De uitstoot moet over een meerjarige periode telkens lager worden. Een overschot aan emissierechten (dus een bedrijf dat minder uitstoot dan het geplande plafond) mag worden verhandeld aan andere bedrijven.

Overdreven
De luchtvaartsector erkent al jaren dat het vliegverkeer bijdraagt aan het ontstaan van broeikasgassen, maar vindt dat het effect niet moet worden overdreven. Het Intergovernmental Panel on Climate Change van de Verenigde Naties heeft berekend dat twee procent van de wereldwijde totale CO2-uitstoot op het conto van de luchtvaart komt. Naar schatting vijf procent van deze uitstoot (als totaal van de luchtvaartsector) valt toe te schrijven aan de activiteiten op luchthavens.

Schiphol, dat deelneemt aan de Airport Carbon Accreditation, heeft in een eigen programma, EnergieStrategie2020, doelstellingen vastgelegd om bewust om te gaan met energie en het verbruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Ad Rutten, Vice President en COO Schiphol Group zegt in een verklaring: "De aankondiging van Airports Council International Europe toont aan hoe serieus de luchthavensector met het vraagstuk van CO2-reductie omgaat. De resultaten die we boeken op het gebied van het beperken van onze CO2-uitstoot, is voor de reizigers vaak niet zichtbaar. De gepresenteerde resultaten helpen ons het werk achter de schermen en de vooruitgang die we boeken zichtbaarder te maken voor een groter publiek."

CO2-neutraal
Eind 2012 wil Schiphol CO2-neutraal zijn voor de eigen activiteiten op de luchthaven. 'Neutrality' heet ook de hoogste van vier categorieën die ACI onderscheidt in zijn Airport Carbon Accreditation Programma. Daarna volgen 'Optimisation', 'Reduction' en 'Mapping' . Schiphol valt nu onder 'Optimisation'. CO2-neutraal zijn tot nu toe acht luchthavens: vier in Zweden (waaronder Stockholm Arlanda), twee in Noorwegen en de Italiaanse luchthavens Malpensa en Linate bij Milaan.

Het milieuprogramma heeft inmiddels zijn nut bewezen: in het eerste jaar van het programma werd de uitstoot aan CO2 van de deelnemende luchthavens volgens ACI Europe teruggebracht met 411.390 ton, het tweede jaar leverde een besparing van 729.689 ton op.

Door Lolke van der Heide