DEN HAAG - De Tweede Kamer krijgt nog steeds geen volledig en actueel overzicht van wat de F-35 Joint Strike Fighter (JSF) Nederland gaat kosten. Dat komt onder meer omdat Defensie het prijspeil voor het project sinds 2005 niet meer heeft aangepast. Ook blijven sommige risico's en onzekerheden buiten beeld, evenals de gevolgen als Nederland alsnog uit het project stapt.
Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in haar jaarlijkse rapport over de stand van zaken rond de JSF, dat dinsdag aan de Tweede Kamer is overhandigd. Volgens het instituut is Defensie te eenzijdig gericht op het Amerikaanse vliegtuig.
Nederland stak sinds 2002 ruim 730 miljoen euro in de ontwikkeling. Er is een budget van 5,7 miljard euro voorzien om 85 jachttoestellen te kopen en ruim 9 miljard voor de exploitatie. De kosten zijn gebaseerd op Amerikaanse aannames en ramingen uit de VS en zijn moeilijk op betrouwbaarheid te toetsen. Defensie geeft veel informatie over kosten maar die is niet goed vergelijkbaar.
De Rekenkamer wijst erop dat Defensie de keuze voor de JSF al in 2006 had voorbereid. Door de vroegtijdige val van het kabinet, kwam er geen besluit. Het huidige kabinet sprak bij de formatie af dat pas in 2010 wordt besloten welk toestel de F-16 zal vervangen. Vooral de PvdA heeft moeite met de JSF.
Volgens de rekenmeesters lijkt Defensie geen rekening te houden met een andere keuze dan de JSF. In de praktijk gaat het alleen om de Zweedse Saab Gripen NG. Zo heeft het kabinet nauwelijks gekeken wat het financieel zou betekenen als Nederland toch stopt met de JSF. De Rekenkamer vindt dit wel relevant voor de Tweede Kamer om een keuze te kunnen maken.
Eind 2007 maakten de ministeries van Defensie, Economische Zaken en Financiën een interne en indicatieve berekening van deze uitstapkosten. De Rekenkamer maakte een soortgelijke berekening maar moest zich baseren op het prijspeil van 2001. Daaruit blijkt dat Nederland minimaal 316 miljoen euro verliest als het stopt met het JSF-programma en de toestellen dan van de plank koopt. Als Nederland helemaal geen JSF koopt, kost dat minimaal 430 miljoen euro.
Staatssecretaris Jack de Vries (Defensie) heeft aan de Rekenkamer laten weten dat de informatie aan de Kamer aan de criteria voldoet. Hij erkent het belang van een transparant inzicht en zal het investeringsbudget aanpassen. Wel wijst hij erop dat er al nieuwe gegevens zijn door de kandidatenvergelijking uit december. Het onderzoek van de Rekenkamer loopt tot eind oktober 2008. Zorgen van het instituut over een personeelstekort en ict-obstakels, deelt hij niet.
(c) ANP
Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in haar jaarlijkse rapport over de stand van zaken rond de JSF, dat dinsdag aan de Tweede Kamer is overhandigd. Volgens het instituut is Defensie te eenzijdig gericht op het Amerikaanse vliegtuig.
Nederland stak sinds 2002 ruim 730 miljoen euro in de ontwikkeling. Er is een budget van 5,7 miljard euro voorzien om 85 jachttoestellen te kopen en ruim 9 miljard voor de exploitatie. De kosten zijn gebaseerd op Amerikaanse aannames en ramingen uit de VS en zijn moeilijk op betrouwbaarheid te toetsen. Defensie geeft veel informatie over kosten maar die is niet goed vergelijkbaar.
De Rekenkamer wijst erop dat Defensie de keuze voor de JSF al in 2006 had voorbereid. Door de vroegtijdige val van het kabinet, kwam er geen besluit. Het huidige kabinet sprak bij de formatie af dat pas in 2010 wordt besloten welk toestel de F-16 zal vervangen. Vooral de PvdA heeft moeite met de JSF.
Volgens de rekenmeesters lijkt Defensie geen rekening te houden met een andere keuze dan de JSF. In de praktijk gaat het alleen om de Zweedse Saab Gripen NG. Zo heeft het kabinet nauwelijks gekeken wat het financieel zou betekenen als Nederland toch stopt met de JSF. De Rekenkamer vindt dit wel relevant voor de Tweede Kamer om een keuze te kunnen maken.
Eind 2007 maakten de ministeries van Defensie, Economische Zaken en Financiën een interne en indicatieve berekening van deze uitstapkosten. De Rekenkamer maakte een soortgelijke berekening maar moest zich baseren op het prijspeil van 2001. Daaruit blijkt dat Nederland minimaal 316 miljoen euro verliest als het stopt met het JSF-programma en de toestellen dan van de plank koopt. Als Nederland helemaal geen JSF koopt, kost dat minimaal 430 miljoen euro.
Staatssecretaris Jack de Vries (Defensie) heeft aan de Rekenkamer laten weten dat de informatie aan de Kamer aan de criteria voldoet. Hij erkent het belang van een transparant inzicht en zal het investeringsbudget aanpassen. Wel wijst hij erop dat er al nieuwe gegevens zijn door de kandidatenvergelijking uit december. Het onderzoek van de Rekenkamer loopt tot eind oktober 2008. Zorgen van het instituut over een personeelstekort en ict-obstakels, deelt hij niet.
(c) ANP
