Het online kopen van een vliegticket begint steeds meer te lijken op handelen op de beurs. Je probeert een zo voordelig mogelijke transactie te sluiten. Je kijkt naar ontwikkelingen en naar resultaten uit het verleden en je koopt in op het juiste moment. Goeie deal, denk je nog. Maar dan keldert de beurs en blijk je een aandeel toch weer te duur te hebben aangeschaft.

Zo gaat het ook vaak als je op internet een vliegticket koopt. Resultaten uit het verleden leren dat hoe vroeger je boekt, hoe lager de prijs is. Maar die vlieger gaat lang niet altijd op. Natuurlijk, naarmate de datum van het vertrek nadert, worden de vliegprijzen hoger. Maar plotseling kelderen ze dan weer. Dat komt omdat je, net als op de aandelenbeurs, op internet ook de gevolgen ondervindt van handelaren die verantwoordelijk zijn voor prijsmanipulaties.

Neem bijvoorbeeld een vlucht naar Salzburg met transavia.com. Vier maanden van tevoren 100 euro voor een enkele reis, een prijs die oploopt tot 250 euro zo’n drie weken voor vertrek. Maar twee weken voor vertrek kost zo’n enkeltje plots nog minder dan 100 euro. Dan is de dag van vertrek daar en blijkt het vliegtuig voor een groot deel leeg. Met vraag en aanbod van reizigers heeft dat niets meer te maken, lijkt het. Toch is dat indirect wel het geval. Want wat blijkt: het heeft te maken met vraag en aanbod van touroperators! Die kopen vooraf stoelen in en als ze er onvoldoende van verkopen, geven ze die gewoon last minute terug aan de luchtvaartmaatschappij. Als dat zonder enige financiële consequentie kan, moet de airline maar zien hoe ze dat plotselinge overschot op het laatste moment wegwerkt. Dumpen van tarieven lijkt dan een noodmaatregel.

Dat soort processen voltrekken zich achter de schermen van de thuiscomputer of zelfs de zakelijke laptop. Daar heeft ook een gemiddelde zakelijke internetboeker geen enkel zicht op. Op die manier heb je geen enkele zekerheid of je een goeie deal sluit als je rechtstreeks boekt. De enige alternatieven die je kunt zien, staan ook op je scherm. Maar ook daarvan zie je niet wat zich achter de schermen afspeelt.

En net als bij de beurs, hoef je het bij twijfel niet alleen te doen. Er is weliswaar het nodige kaf onder het koren, maar er zijn ook betrouwbare en deskundige financiële adviseurs. Zo zijn er ook in de reiswereld goede en objectieve adviseurs die achter de schermen kunnen kijken. Maar anders dan in de financiële wereld mogen reisadviseurs maximaal slechts een bescheiden transaction fee rekenen voor hun voorlichting en advies. Zo weinig dat de kosten ervan vaak zelfs niet opwegen tegen de baten voor een bedrijf of privépersoon. Ik zou daar gewoon heel snel een kosten- batenanalyse op loslaten. Want beter ‘penny wise’ over een lage adviesprijs dan ‘pound foolish’ over een te hoge ticketprijs.

John Jansen

Board member ATPI Group