Bij aanpassingen in de uniformvoorschriften voor cabinepersoneel barsten de discussies op sociale media vaak al snel los. Over wat ‘mooi’ is, wat ‘vrouwelijk’ zou moeten zijn, of wanneer iets wel of niet ‘verzorgd’ oogt. Neem de sneakers die recent bij KLM zijn geïntroduceerd: bedoeld voor comfort, beter voor de voeten en onderdeel van een bredere trend richting gezond je pensioen halen. Sommige reacties: “Wat lomp.” Of: “Zo onelegant.” Of zelfs: “Dit is toch geen stewardess meer?”
Opvallend is dat deze kritiek vaak voorbijgaat aan waar het eigenlijk over zou moeten gaan: professioneel kunnen werken in een veeleisende omgeving. Het beeld van de stewardess - een woord dat binnen onze beroepsgroep al lang plaats heeft gemaakt voor het professionelere ‘cabinepersoneel’ - blijft bij het grote publiek vaak hardnekkig hangen in een jaren ’50 Pan Am-commercial: slank, elegant, op palen van hakken met onberispelijk kapsel en dito lippenstift. De werkelijkheid is minder glamoureus. We werken hard aan boord en daar hoort ook af en toe een koffievlek en een losse haarsliert bij. En ja, ook comfortabele schoenen.
Het cabinevak is namelijk best zwaar. De diensten zijn lang, het ritme onregelmatig en de verantwoordelijkheid groot. De trainingen zijn intensief en vereisen een flinke dosis kennis, discipline en stressbestendigheid. Toch blijft de buitenkant, zeker bij vrouwen, opvallend vaak onderwerp van debat. Een zichtbare tatoeage? Voor sommigen een schok. Geen make-up? Onverzorgd. Sneakers? Zie de reacties hierboven.
Het is een interessante paradox: een uniform moet verbinden, herkenbaarheid en eenheid uitstralen. Luchtvaartmaatschappijen zijn daarom vaak terughoudend met aanpassingen. Tegelijkertijd leven we in een tijd waarin diversiteit en individualiteit steeds belangrijker worden. Maar hoe uniform en herkenbaar ben je nog als collega’s er steeds verschillender uit mogen zien? En belangrijker: wie bepaalt eigenlijk wat mooi of verzorgd is?
Bij de VNC vinden wij het belangrijk dat cabinepersoneel serieus wordt genomen. In hun vak, in hun kennis en kunde, maar ook in hun persoonlijkheid. Zelfexpressie hoort daar óók bij. Niet om de eenheid te ondermijnen, maar om ruimte te geven aan de realiteit: dat in de luchtvaart mensen van vlees en bloed werken, met verschillende achtergronden, voorkeuren en identiteiten. Vrouw, man, non-binair en alles daartussen of daarbuiten.
De veranderingen in de uniformvoorschriften staat wat mij betreft symbool voor een bredere beweging. We stappen af van het plaatje en richten ons meer op de professional erachter. Misschien is dat wel de grootste stap vooruit: dat we niet langer alleen kijken naar hoe iemand eruitziet, maar naar wat iemand doet. En hoe iemand zich voelt in het uniform dat hij, zij of die draagt.
De waarde van herkenbaarheid van het uniform is groot. De waarde van herkenbaarheid van de mens erachter is dat ook.
Wendy Smit
Hoofd Communicatie Vereniging Nederlands Cabinepersoneel.
Ontvang een jaar lang 30% korting op het beste van Luchtvaartnieuws en Zakenreisnieuws. Krijg onbeperkt toegang tot al het nieuws en de bijbehorende Apps. Ontvang tevens 12 maanden het Luchtvaartnieuws Magazine in de mail of op de mat.