Vakbonden hebben ooit gigantisch goed bijgedragen aan de welvaart, aan de veiligheid en bescherming van de werkende mens. Denk aan zwangerschapsverlof, goed zitmeubilair, stalen neuzen, en het recht op vrije dagen. Het staken voor inflatiecorrectie of meer salaris. Ze hebben hard en open gestreden tegen uitbuiting, van zzp’ers tot uitzendkrachten, en dat vind ik niet meer dan terecht. De vakbond was ooit hét bastion van bescherming voor de werkende mens, het fundament van werkgelegenheid en een eerlijke verdeling van echte welvaart.

Dit was en is de core business van een vakbond: opkomen voor het levensonderhoud en bestaanswelzijn van de werkende Nederlander. Het loon verschaft ons gezin brood en een dak boven ons hoofd. Dat is de basis.

Maar de laatste tijd is het tij gekeerd. Grote landelijke vakbonden lijken zichzelf steeds verder te verliezen in politieke, populaire en ideologische doelstellingen, zoals duurzaamheid. Natuurlijk is duurzaamheid van groot belang. Wij willen niet onder de rook van een fabriek wonen of water drinken waar PFAS in zit. Wij willen allemaal zo veilig en schoon mogelijk werken en wonen. Maar als deze duurzaamheidsagenda de economische belangen van de werknemers totaal uit balans brengt, gaat de vakbond heel hard en blind  voorbij aan zijn oorspronkelijke taak. Duurzaamheid in balans met economische groei kan een positieve impact hebben, zolang het niet ten koste gaat van werkgelegenheid en de levensstandaard van de werknemers.

Wanneer vakbonden zich als radicale klimaatactivisten gaan gedragen en oproepen om het aantal vluchten op Schiphol met dertig procent te verminderen, missen ze volledig de essentie van hun rol. Vakbond, dat is niet jouw rol maar van andere (minder briljante) organisaties, die inspelen op emoties. Minder vluchten betekent minder werk. En minder werk betekent ontslagen personeel. De gevolgen zijn verwoestend: werknemers die afhankelijk zijn van de luchtvaartsector voor hun inkomen en omzet zullen hun baan verliezen, terwijl buitenlandse luchtvaartmaatschappijen klaarstaan om hen te vervangen met slechtere arbeidsomstandigheden en lagere lonen.

Het (vliegende) luchtvaartpersoneel in Nederland kan nu dan in het Midden-Oosten gaan werken onder ‘slavencontracten’, ook daar heb ik ervaring mee. Maar zij die in Nederland afhankelijk zijn van luchtvaarttransport voor goederen en mensen, zij verliezen hier in Nederland hun baan.

Denk als eerste maar aan bewaking-, schoonmaak- en horecapersoneel. Daarnaast is gebleken dat andere buitenlandse luchtvaartmaatschappijen voor het slappe gaas staan te trappelen als agressieve honden met ontblote tanden en een bek vol slijm, om ons werk over te nemen. Ja en dan krijgen de nieuwe werknemers ook die ‘slavencontracten’. En daar, in die markten, worden we ingehaald door luchtvaartmaatschappijen die niet gehinderd worden door vergelijkbare wetgeving of vakbondseisen. De rol van vakbonden kent men niet in het Midden-Oosten. Men lacht daarom.

Het is schrijnend dat juist de grote Nederlandse vakbonden, die ooit zo hard streden voor de rechten van hun leden, nu in de verleiding komen om ideologische standpunten te omarmen die de Nederlandse werkgelegenheid ondermijnen. Dit is niet meer de vakbond zoals vroeger die opkomt voor de werknemer, dit is een vakbond die zijn oorsprong en geschiedenis volledig is vergeten. “Je bent de weg kwijt”, zou Wim Kok gezegd kunnen hebben. Dit is nu een vakbond met interne ruzies. De vakbond is een instituut dat in de eerste plaats moet zorgen voor werkgelegenheid, voor het behoud van banen en voor het behoud van een eerlijk inkomen. In plaats daarvan zien we vakbondsleiders die zich liever verliezen in onderlinge strijd over macht, politiek en positie binnen het bestuur, terwijl de hardwerkende Nederlander het nakijken heeft. Het is nu de hoogste tijd dat vakbonden terugkeren naar hun kernfunctie en weer opkomen voor de belangen van de werkende mensen in Nederland. Want werkgelegenheid die weg is, blijft weg!

Vakbondsleiders, word nu eens wakker. Stop eens met ruzie maken over wie de macht heeft en doe gewoon je werk. Wat is je core business ook alweer? Wellicht dat deze ruzie ook nieuwe leden afschrikt, denk je niet? Het is nu tijd om te zorgen voor het behoud van werkgelegenheid en een gunstig vestigingsklimaat voor bedrijven in Nederland. Wij, de gewone Nederlanders, willen gewoon brood op de plank. Dat is wat vandaag en morgen telt.