Het aantal bedrijven dat een vaccinatieplicht hanteert voor het werknemerskorps, zowel op de grond als in de lucht, stijgt gestaag. Eerst waren het vooral Aziatische luchtvaartmaatschappijen die voor de honderd procent vaccinatiegraad gingen, maar ook in de VS en Canada geldt nu een prikplicht. Binnen Europa voerden onder andere Wizz Air, SWISS en airBaltic de eis in. “Werknemers hebben daarbij vaak de keuze: geprikt worden of ontslag riskeren.”

Juch, zelf verkeersvlieger, is kritisch over de gang van zaken. “Het zelfbeschikkingsrecht wordt in hoge mate aangetast.” Daarom richtte hij met enkele collega’s Stichting Luchtvaart Covid Collectief op, die inmiddels bijna 1.000 leden telt uit alle geledingen van de luchtvaartsector en gestaag groeit. “Onze doelstelling is drieledig: informeren, communiceren en verbinden.”

Door de huidige regelgeving mogen Nederlandse bedrijven, waaronder werkgevers in de luchtvaartsector, niet van hun personeel vragen om zich te laten inenten. Het is zelfs uit den boze om te vragen naar de vaccinatiestatus. Dat stelt luchtvaartmaatschappijen voor een uitdaging: sommige landen vereisen dat iedereen die de grens passeert volledig gevaccineerd is. Over het algemeen zijn vliegtuigbemanningen daarbij uitgezonderd, maar soms ook niet. “Denk daarbij aan Trinidad & Tobago.” Ook op zeer lokaal niveau gelden soms strikte regels, zoals in crewhotels in Bangkok en Singapore, belangrijke bases voor bemanningen die naar het Verre Oosten vliegen.

Registratie
KLM, de grootste luchtvaartmaatschappij van ons land en één van de grootste private werkgevers, deelde begin september haar zorgen over de vaccinatieverplichting die op een groeiend aantal bestemmingen geldt. “We verwachten dat steeds meer landen een vaccinatieverplichting zullen instellen, zodat wij niet-gevaccineerde crewleden niet meer op deze bestemmingen kunnen inzetten”, aldus de maatschappij.”

KLM benadrukt dat het haar medewerkers conform de wet niet zal verplichten zich te laten vaccineren.

Om eventuele problemen te ondervangen vraagt KLM haar vliegend personeel om aan KLM Health Services door te geven of ze wel of niet gevaccineerd zijn. “Na registratie van de reisrestrictie worden de ongevaccineerde medewerkers niet ingepland op vluchten naar een bestemming die eisen stelt waaraan zij niet voldoen. Leidinggevenden krijgen geen inzicht in de reden voor de restrictie”, luidt de belofte.

Juch vindt zelfs dat te ver gaan. “Indirect komt KLM alsnog aan informatie over de vaccinatiestatus van haar werknemers. Dat is medisch geheim, dat mag niet.” Hij ziet liever dat mensen op vrijwillige basis kunnen aangeven of ze hun vaccinatiestatus wel of niet kenbaar willen maken. “Bij een onbekende status kunnen zij dan uit voorzorg niet worden ingeroosterd, met hetzelfde resultaat.” 

Ander geluid
De stichting, voorgezeten door Juch, komt naar eigen zeggen op voor de rechten van mensen die vanuit de overheid en de werkgever een steeds grotere drang en dwang ervaren medische gegevens kenbaar te maken of medische handelingen te ondergaan waarvan de korte- en langetermijneffecten voor een groot deel nog onbekend zijn. “Vooropgesteld: we zoeken naar oplossingen, niet naar tegenstellingen. We dienen een gezamenlijk doel en we zijn als professionals opgeleid om onder grote druk kritisch te blijven denken”, zo benadrukt Juch.

“Verder is ons doel om samen met de diverse luchtvaartmaatschappijen aan te sturen op en open gesprek om elkaar te vinden op weg naar hetzelfde doel: een gezonde en veilige werkomgeving in een florerende luchtvaartsector. We willen echter wél een genuanceerd geluid laten horen, wat in de landelijke media node wordt gemist. Dat betekent dat we geenszins als doel hebben om mensen te overtuigen wel of geen prik te halen; we vragen slechts om begrip voor de keuzes die individuen, op basis van gegronde redenen, maken. Respect voor ieders vrije keuze en lichamelijke integriteit zal te allen tijde leidend moeten zijn in de discussies die gevoerd worden.”

Veiligheid voorop
De SLCC vindt dat vaccinaties risico’s met zich meebrengen, die momenteel onvoldoende worden meegewogen in de informatievoorziening omtrent de keuze tot vaccineren. “Bovendien staat er in de voorschriften voor vliegend personeel dat zij niet onder invloed mogen zijn van drank of drugs tijdens hun werk, én dat ze geen deelnemer mogen zijn aan medische experimenten. Daar valt een coronavaccinatie mijns inziens wel degelijk onder. Verder vinden wij het ontbreken van onderzoek met betrekking tot deze injecties en het effect op het menselijk lichaam in een drukcabine, vermoeidheid en invloeden van tijdsverschil erg zorgelijk. Safety first!”

Lees het volledige artikel in de november-uitgave van Luchtvaartnieuws Magazine. Bestel een los exemplaar in onze webshop, of neem een abonnement om nooit meer een editie te missen.