AMSTERDAM - Amper zeven jaar na de aanslagen in de Verenigde Staten op 11 september 2001, verkeert de Amerikaanse luchtvaartsector opnieuw in zwaar weer. De hoge brandstofprijs dreigt veel bedrijven die de '9/11-crisis' maar ternauwernood overleefden, alsnog de nek om te draaien. In de afgelopen weken maakten de meeste grote maatschappijen nieuwe reorganisaties bekend.

De aanslagen in New York en Washington, waarbij terroristen passagierstoestellen gebruikten als vliegende bommen, bracht een fors aantal luchtvaartmaatschappijen aan de rand van de afgrond. Passagiers meden het vliegtuig uit angst voor nieuwe aanvallen, terwijl Amerikaanse luchtvervoerders doorgaans toch al vlogen met veel lege stoelen aan boord.

Daarbij steeg de olieprijs fors, onder meer als gevolg van de Amerikaanse 'Oorlog tegen het terrorisme' in Afghanistan en Irak. Een grondige sanering was noodzakelijk om de luchtvaartsector winstgevend te houden. Luchtvaartmaatschappijen sneden fors in hun personeelsbestand en hun stoelcapaciteit. Delta Air Lines en KLM-partner Northwest vroegen faillissementsbescherming aan.

Pas vorig jaar werden de eerste voorzichtige tekenen van herstel zichtbaar. Luchtvaartbedrijven schreven voor het eerst in jaren zwarte cijfers en Delta en Northwest kwamen na flinke reorganisaties uit faillissementsbescherming. De vliegtuigen zaten voller door een groeiende vraag en lagere capaciteit.

De huidige brandstofcrisis dreigt echter veel bedrijven weer kopje onder te duwen. Veel Amerikaanse luchtvervoerders doken in het eerste kwartaal weer in het rood door de explosief gestegen olieprijs. Brancheorganisatie IATA luidde onlangs de noodklok en zei dat de crisis meer schade kan aanrichten dan '9/11' omdat bij de meeste bedrijven 'het vet eraf is'.

Luchtvaartmaatschappijen proberen de prijzen op te drijven door passagiers extra toeslagen in rekening te brengen en het aanbod verder te verlagen. Toch zijn volgens kenners van de sector faillissementen en overnames onvermijdelijk, vooral in de VS, als de olieprijs in het huidige tempo blijft oplopen.

Delta en Northwest namen eerder dit jaar al een voorschot op de verwachte consolidatieslag. Zij werden het eens over een fusie. Het lijkt een kwestie van tijd voor andere bedrijven hun voorbeeld zullen volgen.







(c) ANP