ANVR en TUI vonden het reclameverbod in strijd met de vrijheid van meningsuiting en met de vrijheid van ondernemerschap. Ook vonden de partijen dat dit verbod de uitstoot binnen de gemeente niet zou verminderen, en ze betoogden dat de gemeente niet de bevoegde partij was om het verbod op te leggen. De rechtbank ging hier niet in mee. D-Reizen en Prijsvrij hadden zich bij het proces aangesloten.

De rechtbank vindt het argument van de gemeente voldoende onderbouwd, waarin die stelt dat het reclameverbod bedoeld is om de negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan en de gezondheid van de inwoners te beschermen. Daarmee is ook voldaan aan de voorwaarden voor het beperken van de vrijheid van meningsuiting, stelt de voorzieningenrechter.

Ook wijst de voorzieningenrechter erop dat de gemeente wel bevoegd is om dit verbod op te leggen. Dat de bijdrage van het verbod op landelijk en wereldwijd niveau "gering is" doet daar niet aan af. "Terecht heeft de gemeente erop gewezen dat alle beetjes helpen en dat de gemeente haar steentje wil bijdragen."

Het reclameverbod geldt sinds 1 januari voor producten die fossiele brandstoffen gebruiken. Daaronder vallen ook vliegreizen. Bedrijven mogen wel hun merknaam of groene producten aanprijzen op reclamezuilen in de stad. Tot 1 mei is er een overgangsregeling waarin nog geen boetes worden uitgedeeld.

Verder zeiden ANVR en TUI nog dat ze het verbod onevenredig vonden, maar ook hierin gaat de rechter niet mee. "Tegenover de algemene gezondheidsbelangen van de burgers staat immers slechts het commerciële belang van de adverteerders", schrijft de rechter. "Dat die belangenafweging in het nadeel van de adverteerders is uitgepakt, mag dan ook geen verbazing wekken."

Overigens besloot de provincie Noord-Holland in maart af te zien van een verbod op reclames voor onder meer vlees, vis, benzineauto's en vliegreizen. Dat was omdat de provincie door een dergelijk verbod naar schatting 20.000 euro minder zou binnenkrijgen.

Jammer
“We zullen de stukken goed bestuderen, maar zijn teleurgesteld in deze uitspraak en we onderzoeken de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan”, zegt ANVR-directeur Frank Radstake.
Radstake is naar eigen zeggen voor verduurzaming, maar volgens hem is een lokaal reclameverbod geen “zinvolle stap in die richting” Algemeen directeur Arjan Kers van TUI sluit zich daarbij aan. “Een verbod op reclame voor vliegvakanties beperkt de informatie die beschikbaar is voor consumenten en ondermijnt hun vermogen om zelf keuzes te maken”, zegt hij.

Overwinning
Wethouder Robert Barker (buitenruimte, milieu) vindt de uitspraak een belangrijke stap. “Deze uitspraak laat zien dat gemeenten niet machteloos zijn, maar wel degelijk instrumenten hebben om de klimaatcrisis aan te pakken.” De Haagse Partij voor de Dieren is blij. "Nu kunnen we meteen in andere Nederlandse gemeenten doorpakken", zegt raadslid Leoni Gerritsen.

Burgerbeweging Reclame Fossielvrij vindt ook dat andere gemeenten fossiele reclames nu moeten verbieden. “Dit is een doorbraak voor het verbod op fossiele reclame en de gezondheid van mens en planeet. Net zoals je geen effectief antirookbeleid kunt voeren met overal tabaksreclames om je heen, werkt klimaatbeleid niet als fossiele brandstoffen nog volop worden gepromoot.”