Veel onderzoekers en beleidsmakers hechten waarde aan de internationale trein als alternatief voor reizen die gebruik maken van transportopties met een grotere klimaatimpact, zoals het vliegtuig. Toch komt de trein niet van de grond: het aantal vakanties per spoor ligt al jaren stabiel op 4 tot 5 procent. Om aan haar duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen wil de ANVR daarom dat het aantal vakanties en zakenreizen per spoor de komende jaren fors gaat groeien.

Lappendeken
“De afgelopen jaren zien we veel verbeteringen aan het internationale spoor. Toch is dit niet voldoende en zal de trein nooit doorbreken als de railsector niet wordt klaargestoomd voor een internationale rol” zegt Frank Radstake, directeur van de ANVR.

“Het huidige Europese landschap bestaat uit een lappendeken van nationale treinmaatschappijen, die vanuit lokaal-nationaal oogpunt hun netwerken beheren. Dat zorgt ervoor dat er geen geharmoniseerd beleid wordt gevoerd en dat er geen trans-Europees netwerk van de grond kan komen."

Ongeschikt
Reizigers ervaren volgens de ANVR eindeloos veel problemen: er is geen overkoepelend ticketplatform, zoals er in de luchtvaart wel bestaat, en tickets zijn slechts enkele maanden of korter van tevoren te boeken. “Dat is totaal niet geschikt voor Nederlandse reizigers, die hun vakanties of zakenreizen vaak veel verder van tevoren plannen. Bovendien zorgt een slechte punctualiteit in combinatie met veel overstappen ervoor dat reizigers niet kunnen vertrouwen op de trein. Ook sluit het passagiersrecht voor treinreizen niet goed aan op de behoefte van een internationale reiziger”, concludeert de vereniging.

“Europese plannen zijn vaak gefocust op HSL-verbindingen, maar bovenstaande problemen los je daar niet mee op” zegt Radstake. “Wij pleiten daarom voor een aantal oplossingen die de railsector op korte termijn kunnen verbeteren, zodat we snel een groei kunnen zien van de railsector – iets dat belangrijk is, als we de duurzaamheidsdoelstellingen willen behalen. Bovendien hebben vele studies al aangetoond dat rail een belangrijke substitutierol kan vervullen voor luchtvaart op de kortere afstanden. Maar ook vakanties naar Spanje en Italië kunnen daarvan profiteren.”

Voorstellen
De ANVR doet een aantal concrete beleidsvoorstellen om de railsector op korte termijn te verbeteren. Zo moet er een masterplan op Europees niveau komen voor rail, waarin de focus ligt op het koppelen van nationale netwerken tot een geïntegreerd Europees netwerk. Treintickets moeten bovendien minimaal 12 maanden van tevoren beschikbaar worden gemaakt.

Ook vindt de brancheorganisatie dat railoperatie en distributie van tickets gescheiden moet worden: de ticketmarkt moet worden geopend, zodat een gelijke situatie als in de luchtvaart kan ontstaan en de trein beter in het ecosysteem van de reisbranche kan worden geïntegreerd.