DEN HAAG - Het kabinet kan het tweede testtoestel van de Lockheed Martin F-35 kopen. Een meerderheid van de Tweede Kamer van VVD, CDA, PVV en de SGP stemde daar woensdag mee in. De linkse oppositie is boos en vreest dat Nederland nu echt vastzit aan het Amerikaanse gevechtsvliegtuig als opvolger van de F-16.

De coalitie van VVD en CDA stelde echter dat een volgend kabinet de definitieve keus pas maakt.

Ook de ministers Hans Hillen (Defensie) en Maxime Verhagen (Economische Zaken) benadrukten dat Nederland hiermee nog niet vastzit aan de Joint Strike Fighter (JSF). Wel zei Hillen dat Nederland ruim 270 miljoen euro kwijt is als de keus uiteindelijk niet op de JSF zal vallen. Dat is het bedrag dat Nederland uittrekt om het tweede testvliegtuig te kopen en mee te doen met de opleidingen.

De eerste F-35 werd door het vorige kabinet besteld en aanbetaald, ondanks pogingen van toenmalig coalitiepartner PvdA om hiervan af te komen. Dit toestel wordt naar verwachting in augustus 2012 geleverd en het tweede in maart 2013. Vijf Nederlandse F-16-piloten en ondersteunend personeel zullen medio volgend jaar naar de Verenigde Staten gaan, waar de testfase plaatsheeft.

Vijf piloten
Gedoogpartner PVV wilde liever af van dat trainingsprogramma, omdat het duur is en weggegooid geld als Nederland uiteindelijk toch voor een ander gevechtsvliegtuig zou kiezen. PVV-Kamerlid Hero Brinkman liet zich door Hillen geruststellen dat het maar vijf piloten zijn en geen “hele vloot”, wat de PVV'er vreesde. Brinkman herhaalde dat zijn partij tegen de JSF is en blijft maar wel haar handtekening heeft gezet onder deelname aan de testfase, omdat dan andere zaken geregeld konden worden met het kabinet zoals meer mensen voor de zorg en de politie.

De VVD en het CDA hekelden de PvdA, omdat die in 2008 drie voorwaarden had gesteld voor de aankoop van de testtoestellen. Daar was nu aan voldaan en sterker nog, de prijs van de tweede test-JSF wordt volgens de coalitiepartijen lager dan geraamd.

De PvdA, SP, D66 en GroenLinks zijn fel tegen de testtoestellen, zeker nu Defensie 1 miljard euro moet bezuinigen. PvdA-Kamerlid Angelien Eijsink wees ook op de tegenslag in de ontwikkeling van de F-35 en de stijgende kosten. Ook trekt ze de opbrengsten voor de Nederlandse luchtvaartindustrie en de werkgelegenheid in twijfel. De oppositie wil liever een nieuw gevechtstoestel van de plank kopen, als dat helemaal ontwikkeld is.

(c) Reismedia / ANP