Een mijner trouwe commentatoren legde mij de vraag voor waarom de Nederlandse luchtvaartautoriteiten niet de aanwijzingen van de Amerikaanse FAA hebben gevolgd die enkele dagen voor de fatale vlucht van Malaysian wereldkundig zijn gemaakt. De FAA had de Amerikaanse maatschappijen gezegd niet over het oosten van de Oekraïne vliegen gelet op de gevaren daarvan.
Dat leidt tot interessante bespiegelingen. Volgens mij is ieder land autonoom voor wat betreft de interpretatie van veiligheidsniveaus en -risico's elders in de wereld. Als de FAA een verbod heeft afgegeven is dat belangrijke informatie voor anderen. Maar ook is het zo dat andere landen dan de Verenigde Staten zich minder bedreigd mogen achten op grond van het feit dat er van die landen vijandschap mag verwacht worden te bestaan.
In dit geval is er door de separatisten geen of nagenoeg geen onderscheid gemaakt tussen externe bedreigingen van welk land dan ook. Er is waarschijnlijk 'at random' gevuurd op overvliegende objecten. Als je tevoren ook had geweten dat er 'at random' wordt geschoten dan moet je ook niet het risico willen lopen door wel over te vliegen, doch zeer waarschijnlijk hebben Nederlandse en Maleisische autoriteiten verondersteld dat er niet 'at random' maar gericht zou worden op 'vijanden' van de separatisten.
Die inschatting bleek fout te zijn. Waarschijnlijk hebben juristen hieromtrent weer hun eigen oordelen. Het lijkt mij dat in beginsel ieder land vrij is in het volgen van de aanwijzingen van de luchtvaartautoriteiten van andere landen. Ik zei al eerder dat risico's geboren kunnen worden en weer als sneeuw voor de zon kunnen smelten als adequate voorzorgsmaatregelen kunnen worden getroffen.
Prof. Dr. Hugo B. Roos
Emeritus hoogleraar
[email protected]