Hubfunctie wordt verkwanseld
Mondiale luchtvaartverbindingen kunnen feitelijk als een groot waterbed gezien worden. Verbindingen tussen economische centra zijn, binnen de dynamiek van de markt, feitelijk vaste waarden. Anders gezegd: die verbindingen zijn er vandaag en deze zijn er morgen ook, daar heeft de Nederlandse overheid geen invloed op. Het wereldwijde aanbod van verbindingen en de prijs bepalen via welk knooppunt (hub) een reiziger vliegt, feitelijk conform het principe van het waterbed. Als het niet meer via een bepaalde plaats kan, om welke reden dan ook, dan kiest de reiziger voor een ander knooppunt. Het vervoer blijft feitelijk constant, maar verloopt dan via andere knooppunten. Als internationaal vervoer op een bepaalde plaats gedwongen krimpt, dan komt het precies evenredig op een andere plaats terug.

Krimp bestaat niet
Het woord “krimp” bestaat in de internationale luchtvaart eigenlijk helemaal niet, het is feitelijk een synoniem voor “verplaatsing”, net als de wet op de communicerende vaten. Ondanks de natuurwetten en het regeerakkoord staat minister Harbers toch een eenzijdige krimp naar 440.000 vliegbewegingen voor. Hij denk dat het vervoer dan vanzelf verdwijnt. De “krimp” zorgt dan voor minder uitstoot, maar mét behoud van de netwerkfunctie van Schiphol, zo denkt de minister. Het gaat hier drie keer fout:  het levert geen milieuwinst op,  aangezien het vervoer zich verplaatst, de netwerkfunctie verschuift ook en de onderliggende economische activiteit verplaatst zich.

In de afgelopen decennia zijn er miljarden in Schiphol geïnvesteerd en als gevolg van de Europese hubfunctie vestigden zich in de Randstad relatief veel meer hoofdkantoren dan in vergelijkbare economische centra als bijvoorbeeld Berlijn of Parijs. Andersom geldt dat een verlies aan verbindingen hoofdkantoren doet besluiten zich elders te vestigen, zo wijst onafhankelijk onderzoek van Schiphol Travel onder honderden bedrijven uit. Net als Shell en Unilever verhuizen zij naar het buitenland. De voorgenomen krimp is feitelijk een verplaatsing van vluchten en onderliggende economische activiteit naar Londen, Istanbul, Doha, Dubai of een van de tientallen andere hubs buiten de Eurozone. We zijn daarmede de grip op duurzaamheid helemaal kwijt. De onkunde van het kabinet, het negeren van natuurwetten, leidt tot het tegenovergestelde. Elke Nederlander gaat er een keiharde prijs voor betalen.

Geesten klaarstomen
Op de NPO-zenders wordt de publieke opinie vakkundig bewerkt voor een “krimp”. Voor de leek lijkt het te zorgen voor minder milieubelasting en minder uitstoot en hier wordt handig op ingespeeld. Door het in stand laten van de wachtrijen op Schiphol en het eenzijdig invoeren van een zinloze vliegtaks van 26 euro per passagier gaat Schiphol meer dan 1 miljoen reizen verplaatsen naar andere luchthavens, geen enkele milieuwinst. De inkomsten van de vliegtaks gaan niet naar verduurzaming maar naar de algemene middelen, wederom geen winst voor het milieu.

Hoe dan wel?
De overheid zou er veel beter aan doen de hubfunctie waar we samen miljarden in geïnvesteerd hebben in stand te laten en eenvoudigweg duurzaamheidseisen op te leggen voor het gebruik. Op deze wijze komt de overheid aan het stuur, houden we de grip op de duurzaamheid en blijft de economische activiteit in Nederland, hier profiteren we allemaal van. De opbrengsten van de vliegtaks gebruiken we voor de beveiligers en de verdere verduurzaming van de luchtvaart.