@Jelmer Mommers – Dank voor de toelichting op uw berekening. Ik was er blind van uitgegaan dat het ging om vier volle badkuipen, zoals ook in de pull quote staat, maar ik begrijp nu dat het gaat om 130 liter kerosine per bad. In een standaardbadkuip, 80 cm breed en 180 cm lang, staat dan een laagje kerosine van 9 cm. Met andere woorden: ook op basis van uw eigen cijfers is het badkuipenbeeld nogal misleidend. Van De Correspondent had ik, zeker nu het om beelden en getallen blijkt te gaan die u van Twitter hebt geplukt, iets meer zorgvuldigheid verwacht. Een eenvoudige controle was ook niet erg ingewikkeld of tijdrovend geweest. Het sommetje maken kost minder dan tien seconden.

Koolstofbudget
Voor die andere, en inderdaad belangrijkere, beeldbepalende stelling: “alleen als we het vliegverkeer beteugelen, maken we nog kans de opwarming onder de 2 graden Celsius te houden”, geldt hetzelfde. Ook daarvoor verschuilt u zich zonder controle achter anderen: een lector van Breda University en de actiegroep Carbon Brief. En ook hier was een snelle controle op zijn plaats geweest. De essentie is, en ik citeer u: “De wereld stoot nu nog zo’n 42 miljard ton CO2 per jaar uit. Blijven we dat doen, dan bereiken we over elf jaar de concentratie van 430 ppm. Dan is, in het jargon, ons ‘koolstofbudget’ op.”

De uitstoot is inderdaad cumulatief. Maar dat betekent dat, als we niets doen en dus over elf jaar die grens zou worden bereikt, de totale bijdrage van luchtvaart ook dan niet meer zal zijn geweest dan ongeveer 2%. Als we vanaf nu helemaal zouden stoppen met vliegen wordt die grens niet over elf jaar, maar over elf jaar en tachtig dagen overschreden. Daarmee is de zinsnede “Dat maakt de sector een directe bedreiging voor het halen van de klimaatdoelen” al net zo misleidend als het badkuipenbeeld.

Stoppen
Dat neemt niet weg dat luchtvaart natuurlijk uitstoot veroorzaakt en dat daar uiteraard iets aan moet worden gedaan. Toch moet je met helemaal stoppen, uw oproep, een beetje voorzichtig zijn, want vliegen is een bijna wonderbaarlijk efficiënte manier van verplaatsen. Dat verplaatsen kan dus maar beter niet weglekken naar andere modaliteiten. Zo zijn voor intercontinentaal vervoer passagiersschepen het enige alternatief en een passagiersschip gebruikt, ondanks de lage snelheid, over dezelfde afstand per passagier zeven keer zoveel energie als een vliegtuig.

Naar Italië kun je ook met de auto, maar als je daar niet met minimaal drie mensen in zit kost ook dat meer energie dan vliegen. Al helemaal als je achter die auto ook nog een caravan hangt. Voor de kortere afstanden heb je de HSL, maar die is mede door het energiebeslag van de infrastructuur maar in een beperkt aantal situaties beter voor het klimaat dan een vliegtuig. Zie voor een heldere uitleg de video van Carlo van de Weijer van de Technische Universiteit Eindhoven:

Oplossingen
Wat is wel een effectieve aanpak? Je zou mobiliteit kunnen verbieden of beperken, maar dat zou voor de wereld als geheel wel eens meer nadelen dan voordelen kunnen hebben. Ook als het om het klimaat gaat. Niettemin, die discussie zou je kunnen voeren.

Je zou ook met volle inzet kunnen doorgaan op de weg die al is ingeslagen: overstappen op alternatieve energiebronnen. Zo rijden de Thalys en de Eurostar al op uitstootvrije stroom uit kerncentrales. Auto’s rijden al deels op elektriciteit uit accu’s, al wordt die dan nog maar voor een beperkt deel duurzaam opgewekt. Accu’s zijn echter erg zwaar. Dat gaat dus voor vliegtuigen niet binnen afzienbare tijd lukken en vermoedelijk zelfs helemaal niet. Overstappen op biokerosine of synthetische kerosine is daarentegen wel binnen aanvaardbare tijd mogelijk. Zeker, dat gaat veel inspanning en veel geld kosten. Maar dat geldt voor de hele energietransitie.

Deze column verscheen eerder op notthebigbadwolf.com en is met toestemming overgenomen.