Met de toespraak van Mark Rutte een paar dagen geleden werd ineens duidelijk dat er wat gekanteld was. Het werd zichtbaar dat de alledaagse partijpolitiek plaats had gemaakt voor wat anders, in het licht van het coronavirus. Naast Nederland heeft dat nu de hele wereld in zijn greep. Een dag later werd dat gevoel nog eens bevestigd door een perspresentatie van drie ministers die met een indrukwekkend pakket maatregelen trachten de economie van de ondergang te behoeden. Alles wat ik zag gaf me het gevoel van vertrouwen dat het kabinet er oprecht alles aan doet om zo goed mogelijk met de huidige situatie om te gaan. Mijn gebruikelijke gevoel van afkeuring sloeg om naar respect. En daar waar ik regelmatig met kritiek kom vind ik het nu gepast om bescheiden m’n petje af te nemen. Chapeau!!
Samengevat was er in de afgelopen dagen te zien dat, een enkele uitzondering daargelaten, het individueel belang is geweken voor saamhorigheid en menselijkheid, niet alleen in de politiek maar in de hele samenleving.
Prachtig om te zien dat er een partij mondkapjes uit China gebracht werd. En in Italië is eerder al een vlucht met Chinees materiaal en mensen aangekomen om de Italianen bij te staan. Wereldwijde samenleving!
Intussen valt hier alles stil, sport gaat niet door, luchtvaartmaatschappijen staan aan de grond, iedereen heeft z’n besognes en kijkt pijnlijke maatregelen in het gezicht. Voor KLM is dat, naast aan de grond staan, het versnelde afscheid van de 747. Dat geeft het blauwe hart nog eens een extra blauwe plek. Maar ook daar begrijpt iedereen de relativiteit tegenover al het échte leed van vandaag de dag.
Wat zal de toekomst brengen? Niemand weet het echt. Komt er een lockdown? Ik onthoud me in ieder geval even van commentaar. Het heeft op dit moment geen zin om kritiek te geven op alles wat anders kan, daar waar de top van Nederland en een groot deel van de samenleving zich uit de naad werkt. Natuurlijk worden daarbij fouten gemaakt; maar op dit moment telt slechts dat men bezig is om in alle oprechtheid z’n stinkende best te doen. Daar past alleen maar lof, begrip en bijdrage; geen commentaar met een oordeel.
In m’n vorige column had ik het erover dat de mens nooit leert van de geschiedenis. Na de “emotie” komt immers altijd weer de “motie” met aan het eind “en gaat over tot de orde van de dag”. Op dit moment hervinden we met een gezamenlijk doel de menselijke saamhorigheid. Dat doel is een virus op allerlei fronten de baas te worden. Geen oorlog dus, geen mens tegen mens, maar een onzichtbare vijand tegen de mensheid. Dit doel brengt ons, de hele mensheid, voor het eerst in de geschiedenis mentaal samen over de grenzen heen, ondanks dat die grenzen fysiek sluiten en we ons onderling op anderhalve meter van elkaar moeten houden; waarschijnlijk in de lockdown gaan. Nu we ons even niet zelf van elkaar af hoeven te duwen, kunnen we misschien kijken hoe we met z’n 7 miljarden wat dichter elkaar kunnen komen op dit unieke ruimteschip, deze aardbol. Misschien kunnen we in deze tijd, waar we in isolatie zo op elkaar zijn aangewezen, een beetje bezinnen over onze geschiedenis. Niet om er nu wél van te leren, dat heeft maar zelden gewerkt. Maar om zonder oordeel uit te vinden waaróm we er eigenlijk nooit van geleerd hebben. Misschien ligt daar een sleutel om het beter te blijven doen nadat de crisis achter de rug is.
Een soort van symbolische hoop, al zal het dal eerst nog moeten komen, alles wijst daarop. Maar als over een poosje die laatste 747 van Schiphol het luchtruim kiest en naar z’n finale bestemming gaat, kunnen we misschien elkaar bij die startbaan ontmoeten waar we, samen naast elkaar staand, ons bewust zijn van welke bewogen geschiedenis we voor altijd uitzwaaien terwijl we een andere toekomst zijn ingegaan! Welke kleur je hart dan ook is! Zoiets. Voor nu en de komende tijd; sterkte allemaal!
Paul Melkert
[email protected]