De luchtvaartondernemingen die in het Midden Oosten gevestigd zijn, worden gekenmerkt door 'diepe zakken'. Daarmee bedoelen we dat zij over veel liquide middelen kunnen beschikken om hun strategische doelen te bereiken. Het laatste bericht van Etihad is dat het Alitalia wil helpen te overleven. Dat is een heel opmerkelijk bericht.

Alitalia, de onderneming die ook de vervoerder is voor de Heilige Stoel, zou nu ook financiële banden krijgen met een onderneming uit de islamitische wereld. Tot nu toe hebben KLM en Air France vervelende ervaringen beleefd met geld dat in Alitalia is gestoken.

Wat zouden de bestuurders van Etihad hebben bewogen om het nieuws wereldkundig te maken dat zij die investering interessant vinden? We kunnen daarnaar gissen. Zelfs de Europese Commissie wordt kennelijk ook zenuwachtig van de expansieplannen vanuit de Golfstaten. Zouden die inhouden dat er een grondige reorganisatie op handen is? De Italiaanse vakbonden van luchtvaartpersoneel hebben nog niet van zich laten horen. In het algemeen staan zij geen enkele wijziging in het arbeidsvoorwaarden beleid toe. Zouden die plannen inhouden dat men uit is op interessante slots op de luchthavens van Rome en Milaan?

De gestaag aanzwellende stroom Chinese toeristen gaat graag naar het oude continent met een paar 'hotspots': Rome, Parijs, Londen, Amsterdam en Wenen. De Chinezen hebben Europa scherp in het vizier. De te verwachten stroom Chinese toeristen is onmetelijk groot. Het is interessant ons dan ook af te vragen of de Golfstaten voldoende landingsrechten zullen kunnen verwerven in China en er 'vijfde vrijheden'-vervoer mogen verrichten ten behoeve van de Europese markt. Ik denk dat de Europese Commissie erop zal willen toezien dat de uitgifte van die rechten aan haar toebehoort en niet aan de afzonderlijke lidstaten. Die discussie is al eens gevoerd doch daaruit kwam nog geen duidelijke overdracht van bevoegdheden gericht op het verlenen van 'vrijheden' naar 'Brussel'.

Tien jaar geleden werden we al wakker gemaakt door de investeringsplannen van Emirates. Toen letten daar weinigen op. KLM probeerde de publieke opinie te interesseren voor de bewegingen in de Golfstaten. De luchthaven van Dubai zou de KLM schade berokkenen. Dat gevaar is niet geweken, doch nu lijkt Etihad geïnteresseerd te zijn in een in onze ogen inflexibele luchtvaartonderneming. Dat moet ons alert maken.

Prof. Dr. Hugo B. Roos
Emeritus hoogleraar
[email protected]