Na een hoop gesteggel over de exacte startdatum - lekker belangrijk - zijn we gestart met vaccineren. Waar het echter om gaat is of snel kan worden opgeschaald. Er moeten immers miljoenen en miljoenen prikken worden gezet. De inentings-flowchart loopt tot einde Q3. Betekent dit dat we tot eind september niet mogen reizen? Dan zijn we voor het tweede jaar de zomer kwijt en zitten we achttien maanden op slot. Dat overleeft geen sector, zelfs niet met steun van de overheid.
Het is de vraag hoe dit gaat lopen. Eind Q2 heb je enkele miljoenen burgers die zich braaf hebben laten inenten. Ondanks dan mogelijk nog steeds te hoge coronabesmettingscijfers lopen zij geen of amper coronarisico en snakken ernaar om weer eens op reis te gaan. Even een paar weken zonder Teams of Zoom. Moeten ze in Nederland blijven ter wille van burgers die nog niet gevaccineerd zijn of die zich niet willen vaccineren? Wie gaat ze tegenhouden?
Interessant hierbij is een belangwekkend rapport uit december 2020 van de ECDC en de EASA. Dat zijn de overkoepelende Europese organisaties van de RIVM’s en ILT’s. In het rapport stellen ze dat geïmporteerde corona van reizigers slechts een zeer klein deel van alle ontdekte gevallen is. Reizigers zullen daarbij de overdrachtssnelheid waarschijnlijk niet significant verhogen. ECDC/EASA geven ook aan dat wanneer je van een land reist naar een land met een hogere of gelijke besmetting, er geen voordeel is voor de volksgezondheid om op corona te testen of quarantaine van reizigers te doen bij vertrek naar of aankomst in het land van bestemming. Slechts in bepaalde situaties kan testen/quarantaine handig zijn.
Het rapport is niet door een stel wappies opgeschreven, maar ligt waarschijnlijk inmiddels in een diepe la. Want EU-organen zijn best leuk, maar bij gezondheidszorg geldt: eigen volk eerst. Of het nu gaat om inkoop van vaccins, te nemen coronamaatregelen, of de regels voor reizen en grensoverschrijding. Het reisbeleid wordt dus zo niet door het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag maar door het RIVM in Bilthoven vastgesteld. En die gebruiken bij voorkeur het oranje kleurpotlood.
Het water staat de reis- en luchtvaartbranche inmiddels tot de kruin: zij hebben dringend antwoord nodig op een aantal vragen. Kunnen ingeënte burgers weer gaan reizen? Wordt je vaccinatie erkend in andere landen? Moet je (toch nog) getest worden? Blijft de hele wereld ook oranje voor wie gevaccineerd is? Hiervoor ligt geen plan klaar, is nog geen strategie ontwikkeld en is geen flowchart beschikbaar. Dat moet er als de donder komen. Want overheidssteun is goed, maar perspectief op reizen is beter.
Walter Schut
Adjunct-directeur ANVR
Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Word hier abonnee. Of klik hier om het magazine te bestellen.