AMSTERDAM - Dertig jaar na de vliegramp op Tenerife vindt voor het eerst een internationale herdenking plaats van het grootste ongeluk uit de geschiedenis van de burgerluchtvaart. Op 27 maart 2007 wordt op het Spaanse eiland herdacht dat dertig jaar eerder 583 mensen om het leven kwamen. Ook wordt een monument onthuld.

De stuwende kracht achter deze herdenking is het driekoppige bestuur van de Stichting Nabestaanden Slachtoffers Tenerife. In 2002 organiseerde het een herdenkingsbijeenkomst in de RAI in Amsterdam waar ruim achthonderd nabestaanden, betrokkenen en hulpverleners bij elkaar kwamen. Het was voor velen de eerste keer dat ze elkaar troffen.

Jan Groenewoud verloor in 1977 als 20-jarige zeven familieleden bij de vliegtuigramp. Hij richtte in 2001 de stichting op met het doel contact te leggen tussen de nabestaanden en betrokkenen en kreeg steun van zijn vrienden Martin Noordzij en Victor de Pous.

"Als alles gaat volgens planning en het monument op 27 maart wordt onthuld, zit onze taak erop. Het monument sluit ook iets af en geeft voor het nageslacht een plek om te herdenken", aldus Groenewoud.

De drie zijn een aantal keer op Tenerife geweest om te lobbyen voor het monument en een herdenkingsbijeenkomst. Ze waren verrast door de "overweldigende medewerking" van het eilandbestuur. "Al die jaren heeft Tenerife zelf nooit iets gedaan aan een herdenking van de vliegramp. Ook is er op het eiland geen enkele verwijzing te vinden en dat is pijnlijk", meent De Pous. Volgens hem is nu, dertig jaar na dato, het moment daar voor het eilandbestuur.

De stichting verwachtte dat de autoriteiten op Tenerife zouden kiezen voor een Spaanse ontwerper en dat ze het monument zou schenken aan de nabestaanden. Maar het eilandbestuur wilde een gedenkteken van een Nederlandse kunstenaar van naam en faam. Het bestuur kwam uit bij beeldend kunstenaar Rudi van de Wint, die onder meer schilderingen voor de vergaderzaal van de Tweede Kamer maakte en een plafondschildering voor Paleis Noordeinde in Den Haag.

Van de Wint overleed eind mei echter onverwacht. Het ontwerp voor het monument was al wel klaar en zijn zonen hebben toestemming gegeven het alsnog te vervaardigen. Het gaat om een sculptuur van staal van 24 meter hoog, met een doorsnede van 2 meter en staat symbool voor oneindigheid. Het lijkt een wenteltrap, maar dat is het niet. De spiraalbeweging van treden houdt plotseling op.

Het monument komt op een tafelberg te staan, en kijkt uit op de luchthaven. "Maar het is wel zo ver weg dat je het lawaai van vliegtuigen niet hoort", aldus Noordzij. Bij het sculptuur komt een plakkaat met een verwijzing naar de vliegramp. De stichting heeft nog niet al het geld bij elkaar dat nodig is voor het monument. "We worden onder meer gesteund door het ministerie van Buitenlandse Zaken en financieel door een aantal sponsors. De planning is rond, maar het monument moet nog worden gebouwd."

Groenewoud verwacht veel belangstelling voor de herdenking.

Samen met een reisorganisator stellen ze een speciale reis samen voor Nederlandse betrokkenen. Ook gaan ze in de Verenigde Staten op zoek naar nabestaanden en overlevenden. Geen eenvoudige klus, mede omdat luchtvaartmaatschappij PanAm drie jaar na de vliegramp in het Schotse Lockerbie in 1988 failliet ging en er in de VS geen stichting is die de betrokkenen verbindt.

Onder de belangstellenden zullen ook veel inwoners van Tenerife zijn, die als hulpverlener bij de ramp betrokken waren. Groenewoud, De Pous en Noordzij verzorgen het programma op 27 maart, dat begint met een herdenkingsbijeenkomst. Een paar minuten over vijf, 's middags lokale tijd (het is er een uur vroeger dan in Nederland), wordt het monument onthuld. Precies op het moment dat dertig jaar eerder de vliegtuigen op elkaar botsten.

Nabestaanden en betrokkenen die meer willen weten over de herdenking, kunnen terecht op de website van de stichting:



(c) ANP