De kritiek van IATA op luchthavens als Schiphol en Heathrow, die van plan zijn om de havengelden te verhogen, is niet mals. De last van het herstel komt hierdoor uitsluitend bij luchtvaartmaatschappijen te liggen, zo stelt IATA. Dit zou het herstel van de luchtvaart vertragen en de internationale luchtverbindingen schaden. IATA noemt het "schandelijk" dat door hogere heffingen van luchthavens en luchtverkeersleidingsorganisaties de infrastructuurkosten voor airlines nu al met 2,3 miljard dollar zijn toegenomen.

Maar volgens ACI Europe schetste IATA maandag een vertekend en gebrekkig beeld van de luchthavensector. Europese luchthavens hebben de inkomsten in 2020 met 60 procent en in de eerste helft van 2021 met 65 procent zien instorten. Vanwege het overwegend vaste karakter van hun kosten ontbreekt het luchthavens aan een marge voor verdere kostenbesparingen, zo klinkt het.

ACI Europe benadrukt verder dat Europese luchthavens, in tegenstelling tot de meeste Europese IATA-leden, niet hebben geprofiteerd van financiële noodsteun van overheden. Ze waren genoodzaakt leningen aan te gaan tegen marktvoorwaarden. De bruto financiële schuld van de Europese luchthavens is tot dusver met tweehonderd procent gestegen in vergelijking met 2019.

Sombere vooruitzichten
Hoewel het luchtverkeer sinds juni begint aan te trekken, blijven de financiële vooruitzichten volgens ACI Europe somber. Dat komt omdat de meeste Europese luchthavens te maken hebben met een kostenintensief en zwak herstel van de inkomsten, voortvloeiend uit de noodzaak om faciliteiten en diensten op te schalen om pieken op te vangen. Dit terwijl de totale volumes nog steeds niet de inkomsten genereren die nodig zijn om de kosten te dekken.

Volgens ACI Europe is dit ook een gevolg van de royale ontheffingen van het gebruik van slots op luchthavens, wat resulteert in ongebruikte capaciteit. Deze factoren zijn met name nadelig voor de grote hubluchthavens, zoals Schiphol en Heathrow.

ACI Europe waarschuwt dat Europese luchthavens nu geconfronteerd worden met een investeringscrisis, en velen zullen eenvoudigweg niet in staat zijn om financieel te herstellen zonder de tarieven te verhogen. “Tenzij regeringen bereid zouden zijn om in te grijpen en luchthavens te compenseren voor het niet verhogen van de tarieven”, aldus ACI Europe in een verklaring.

Lesje leren
ACI Europe-topman Oliver Jankovec is zuur in zijn reactie. “Het is ongepast dat luchtvaartmaatschappijen ons een lesje willen leren in het beschermen van de belangen van klanten, terwijl ze maandenlang weigerden om passagiers de ticketprijzen voor vluchten die niet konden plaatsvinden terug te betalen, sommigen doen dat nu nog slechts schoorvoetend. De tussenkomst van de Europese Commissie hierin is veelzeggend.”