Piloten van luchtvaartmaatschappijen hebben storingen gemeld in regio's rond de Zwarte Zee, Oost-Finland en de enclave Kaliningrad, aldus Benoit Roturier, hoofd satellietnavigatie bij de Franse burgerluchtvaartautoriteit DGAC.

De storingen lijken te worden veroorzaakt door Russische vrachtwagens met stoorzenders die gewoonlijk worden ingezet om troepen en installaties te beschermen tegen GPS-geleide raketten, zei hij. "Ik denk niet dat het doel is om in dit stadium de burgerluchtvaart te storen," zei Roturier in een interview. "Dat is bijkomende schade."

Zover bekend hebben zich nog geen gevaarlijke situaties tijdens vluchten voorgedaan. Dat komt vooral door back-up maatregelen. Evengoed krijgen piloten die met een voorval worden geconfronteerd waarschuwingen in de cockpit waardoor ze afgeleid kunnen worden.

Noodplannen
"Heel Europa moet noodplannen opstellen voor het geval deze satellietsystemen uitvallen", zei Roturier. Dat geldt dan vooral voor landen die dichter bij het front liggen en misschien iets minder ver gevorderd zijn met het opstellen van noodplannen.

Eerder deze maand waarschuwde het Europese vliegveiligheidsagentschap EASA voor een "verhoogde waarschijnlijkheid van problemen" met navigatiesatellietsystemen die door commerciële vliegtuigen worden gebruikt. De luchtvaartindustrie gebruikt over het algemeen één GPS-frequentie voor satellietnavigatie. Wel zijn er backup-technologieën voor als de signalen wegvallen.

De recente incidenten in verband met de oorlog in Oekraïne hebben bij regelgevers het besef aangewakkerd van in potentie massale verstoringen in het luchtruim, vooral nu de Europese Unie aandringt op een toenemende afhankelijkheid van satellietnavigatie. "In Frankrijk zou één vrachtwagen met een krachtige stoorzender een kwart van het Franse luchtruim kunnen platleggen," zei Roturier. "Dit is wat de burgerluchtvaart zorgen baart. Grote gebieden kunnen worden getroffen die buiten de conflictgebieden liggen."