De Franse onderzoeksraad voor veiligheid (BEA) heeft vorige week de eerste gegevens naar buiten gebracht die ze uit de verdronken gewaande vluchtrecorders van vlucht AF447 geschraapt hebben. Hier heeft iedereen op zitten wachten, nu zou misschien wel meteen duidelijk worden hoe dit verschrikkelijke ongeluk heeft kunnen gebeuren.

Keer op keer lees ik het verslag en probeer te begrijpen wat er nou eigenlijk gebeurd is. Na een plotselinge verstoring van de snelheidgegevens tijdens turbulentie houdt de automatische piloot van de Airbus er mee op. Het vliegtuig klimt daarna bijna een kilometer met een enorme stijgsnelheid, maar verliest voorwaartse snelheid en komt in een overtreksituatie waarbij de vleugels geen lift meer leveren. Dit kan alleen hersteld worden door de neus agressief naar beneden te sturen en tegelijkertijd vol gas te geven. Op die manier maak je weer snelheid en kun je verder vliegen. Dat is nooit gebeurd.

Ik lees verder. De captain komt terug in de cockpit, nadat hij uit zijn rust is teruggeroepen. In de daarop volgende drie en een halve minuut wordt de overtrek niet hersteld en het vliegtuig valt vrijwel recht naar beneden. Tijdens de val wordt er door de drie vliegers weinig gezegd. “We naderen een hoogte van drie kilometer....” is de enige relevante opmerking die nog gemaakt wordt 56 seconden voordat het toestel te pletter slaat op het water van de Atlantische Oceaan.

Hoe ik ook probeer om me te verplaatsen naar de set van deze horrorfilm, het lukt me niet om het te begrijpen. Het verslag van de gebeurtenissen is duidelijk en laat eigenlijk precies zien wat er heeft plaatsgevonden. Maar dat is het verhaal niet. Het kan niet zo zijn dat drie ervaren en professionele verkeersvliegers als toeschouwers naar hun eigen ondergang hebben zitten kijken, zonder in te grijpen of zelfs maar enige emotie te tonen.

Als ik niet beter zou weten dan zou ik denken dat er nog een derde vluchtrecorder met ontbrekende gegevens op de zeebodem moet liggen. Of zou het zeewater toch nog wat essentiële stukken tekst of handelingen uit de opnames gewist hebben?

Deze eerste gegevens genereren meer vragen dan antwoorden en ik ben dan ook erg benieuwd waar de onderzoekers in hun eindrapport mee zullen komen. Maar misschien ben ik nog wel het meest benieuwd naar de manier waarop we dit soort ongelukken in de toekomst gaan voorkomen.

Jan Cocheret
[email protected]