Momenteel is de situatie overzichtelijk: de Intercity Direct stopt in Breda, Rotterdam Centraal, Schiphol en Amsterdam Centraal. Wie tussen Rotterdam en Schiphol over de hogesnelheidslijn reist, moet bij de rode toeslagzuilen een toeslag van 1,56 euro (dal) of 2,90 euro (spits) betalen.

Maar de komende jaren gaat de IC Direct op steeds meer stations stoppen. Vanaf de nieuwe dienstregeling op 15 december rijdt de trein na Schiphol niet meer naar Amsterdam Centraal, maar naar Amsterdam Zuid en vandaar door naar Lelystad en Amersfoort.

Op de iets langere termijn wil de NS de IC Direct zelfs doortrekken naar Enschede, Leeuwarden en Groningen. Daardoor moeten er op heel veel stations toeslagpaaltjes bijkomen en wordt het voor de reiziger steeds onoverzichtelijker.

Automatisch berekenen
Om dat te voorkomen, wil de NS van de toeslagpaaltjes af. In plaats daarvan gaat het IT-systeem automatisch, op basis van de check-in- en check-uit-tijd, berekenen of een reiziger via de HSL gereisd heeft en dan een toeslag op de OV-chipkaart of bankkaart in rekening brengen.

Er is wel een probleem: de IT- en betaalsystemen zijn daar nu nog niet geschikt voor. Daarom komen er vóór de nieuwe dienstregeling alsnog tijdelijke toeslagzuilen op Amsterdam-Zuid, Almere Centrum & Buiten, Lelystad, Hilversum, Amersfoort Centraal en Amersfoort Schothorst.

Maar daarna wil de NS dit systeem alsnog zo snel mogelijk gaan implementeren. Wanneer dat precies is, is nu nog niet zeker, zo zegt een woordvoerder van het spoorwegbedrijf tegen deze site. Het zal op zijn vroegst in 2025 zijn, maar het kan ook later worden.

De NS hoopt in ieder geval dat er bij de verdere doortrekking van de IC Direct naar Leeuwarden, Groningen en Enschede niet nog meer toeslagpaaltjes bij hoeven te komen.

Alleen betalen bij tijdwinst
De toeslag wordt in het nieuwe systeem alleen betaald door reizigers die tussen Schiphol en Rotterdam via de hogesnelheidslijn reizen en daar daadwerkelijk tijdwinst mee behalen. Wie bijvoorbeeld uit Amersfoort via Schiphol en de hogesnelheidslijn naar Rotterdam reist, hoeft die niet te betalen, omdat de route over het conventionele spoor via Utrecht net zo snel is.

Reizigers die wel met de IC Direct reizen, maar niet tussen Schiphol en Rotterdam (bijvoorbeeld Schiphol - Almere), hoeven de toeslag sowieso niet te betalen.