Als onderdeel van de zogeheten balanced approach-procedure (waarin getoetst wordt op een evenwichtige aanpak) moest het kabinet de Schiphol-plannen voorleggen aan de Europese Commissie. Eerdere plannen voor forsere krimp onder voormalig minister Harbers werden mede na kritiek vanuit Brussel geschrapt.

Met het nieuwste plan, van minister Madlener, waarin de krimp wordt afgezwakt naar 478.000 vluchten en meer de focus ligt op vlootvernieuwing en tariefdifferentiatie, gaat de Commissie op hoofdlijnen wel akkoord, ondanks een aantal kritiekpunten.

Madlener reageert: "Het ministerie zal deze punten meenemen in de Nederlandse reactie op het besluit, zoals de procedure voorschrijft. Als de reactie is verstuurd, is deze balanced approach-procedure officieel afgerond. Bij de wijziging van het Luchthavenverkeerbesluit (LVB) zullen de aandachtspunten van de Commissie ook worden meegenomen."

Hij vervolgt: "Zoals eerder aan de Kamer gemeld, wordt het maatregelenpakket vervolgens per november 2025 ingevoerd. Daarvoor werkt het ministerie aan een beperkte wijziging van het LVB. Daarin zal het nieuwe maximumaantal vliegtuigbewegingen van 478.000 voor het etmaal worden vastgelegd, waarvan 27.000 in de nacht."

Volgens Madlener is het groen licht vanuit Brussel goed nieuws voor omwonenden: "Met dit besluit van de Europese Commissie kan het kabinet verder met het herstellen van de rechtspositie van omwonenden van Schiphol, het terugdringen van de geluidbelasting rondom de luchthaven en het wijzigen van het LVB. Dit biedt de benodigde duidelijkheid en rechtszekerheid in het Schipholdossier, voor zowel de omgeving als de luchtvaartsector."

Kritiekpunten
Wel heeft de Europese Commissie zoals gezegd nog een aantal kritiekpunten. Het plan heeft bijvoorbeeld alleen betrekking op commerciële luchtvaart, zo constateert de Commissie. Privévliegtuigen, medische vliegtuigen en de zakenluchtvaart hoeven volgens het plan geen maatregelen te nemen, terwijl ook deze vluchten geluidsoverlast veroorzaken.

Ook heeft Nederland slechts deels rekening gehouden met het potentieel van nieuwe vliegtuigen om het lawaai te verminderen. Dat was een groot kritiekpunt van KLM, dat vindt dat de grootschalige vlootvernieuwing bij het bedrijf niet voldoende wordt meegeteld in de hinderreductie.

Daarnaast heeft Nederland onvoldoende de mogelijkheden onderzocht van geluidsreducerende vliegprocedures, zoals innovatieve landings- en navigatietechnieken, schrijft de Europese Commissie in haar advies aan het kabinet. Het kabinet wordt verzocht nog eens goed te kijken naar het plan, voordat de maatregelen definitief worden ingevoerd.

Reactie KLM en milieuorganisaties
KLM zegt in een reactie door Brussel in het gelijk te worden gesteld: "De Europese Commissie zegt in haar aanbevelingen dat de nieuwe vloot waar KLM miljarden in investeert, bijdraagt aan het behalen van het geluidsdoel en dus meegeteld moet worden. Daarmee is krimp niet nodig." 

Maar een woordvoerder van Madlener is het niet eens met die lezing. De minister werkt aan een officiële reactie op de kritiek van de Commissie, zegt hij, maar de krimp gaat door. "De maatregelen uit het pakket staan vast." Ook de Europese Commissie zegt dat haar kritiek de implementatie van de krimp niet tegenhoudt.

Natuur en Milieufederatie Noord-Holland, Natuur & Milieu, Greenpeace en Milieudefensie noemen het in een gezamenlijke verklaring "goed nieuws dat de Europese Commissie de methode heeft goedgekeurd waarmee de minister van I&W de minikrimp van Schiphol onderbouwt. Het is de eerste keer dat een land op deze manier de balanced approach toepast.” Volgens de milieuorganisaties kan deze aanpak nu ook bij andere Europese luchthavens gebruikt worden. Wel vinden zij de vermindering van het aantal vluchten lang niet ver genoeg gaan.

15 procent minder ernstig geluidsgehinderden
Door een combinatie van maatregelen, waaronder krimp, wil het kabinet het aantal ernstig geluidsgehinderde omwonenden van Schiphol in eerste instantie met 15 procent terugdringen. Later, door aanvullende maatregelen, zou daar nog 5 procentpunt bij moeten komen.

Het nieuwe maximum van 478.000 vluchten betekent een vermindering van 22.000 vluchten ten opzichte van het oude maximum van 500.000. Door de nasleep van de coronacrisis zat Schiphol afgelopen jaar op 474.000 vluchten.