RIJSWIJK - Het Libische regime van Muammar Kaddafi heeft de drie Nederlandse militairen vrijgelaten, die het twaalf dagen geleden gevangen had genomen. De militairen zijn rond 5 uur Nederlandse tijd (6 uur lokale tijd) aangekomen in Athene. Vandaar gaan ze naar vliegbasis Eindhoven.

Na de onderhandelingen door de topdiplomaat Ed Kronenburg, had een Grieks militair toestel de twee mannen en een vrouw meegenomen vanuit de Libische hoofdstad Tripoli. Aan boord waren ook de Griekse onderminister Dimitris Dollis van Buitenlandse Zaken en een aantal Grieken die vanuit Libië in veiligheid werden gebracht.

Het toestel vertrok enkele uren later dan gepland, omdat de Libische onderhandelaars op de valreep met nieuwe eisen kwamen.

Rutte verheugd
Premier Mark Rutte reageerde verheugd op de vrijlating van de drie Nederlandse militairen. "Het is prachtig nieuws. Allereerst voor de betrokkenen zelf. Maar ook voor hun dierbaren", stelde hij in de nacht van donderdag op vrijdag in een eerste reactie. De premier dankte zijn collega's van Griekenland en Malta, die ook een rol hebben gespeeld bij de vrijlating van de Nederlanders.

Het drietal zat sinds vorige week zondag vast in Libië, nadat ze in de Libische stad Sirte waren overmeesterd door een regeringsgezinde Libische militie. De militairen wilden daar met een boordhelikopter van de Hr. Ms. Tromp twee evacués, onder wie een Nederlander, oppikken. Deze twee evacués mochten het land later alsnog verlaten.

Libië heeft de militairen goed en correct behandeld, stelde minister Hans Hillen van Defensie. Hij meent dat het drietal toch een ingrijpende gebeurtenis heeft doorstaan: "Wat deze drie militairen hebben meegemaakt, is niet niks. Militairen worden getraind op dit soort situaties. De bemanning van de Lynx-helikopter was zeer ervaren. Maar als oefenscenario's werkelijkheid worden, is dat natuurlijk zeer ingrijpend".

Nederland krijgt echter de in beslag genomen helikopter niet terug van Libië. De zoon van de Libische leider Muammar Kaddafi, Saif al-Islam, zei donderdag dat hij het toestel van de Koninklijke Marine houdt. Libië gebruikt momenteel veel toestellen van haar luchtmacht om opstandelingen te bombarderen. Vanuit laagvliegende helikopters schieten soldaten met scherp op rebellen.

Vakbonden kritisch
De militaire vakbonden ACOM en AFMP zijn zeer verheugd over de vrijlating, maar tonen zich tegelijk kritisch. "De belangrijkste vraag is nu waarom er zoveel risico is genomen bij de militaire actie. Dat moet duidelijk worden'', zei een woordvoerder van AFMP. Ook ACOM wil een grondig onderzoek, maar vindt dat de uitkomst intern moet blijven: "We moeten niet alles aan de grote klok hangen." Details over de gang van zaken kunnen volgens de woordvoerder strategische belangen schaden.

Bekijk de videobeelden op Luchtvaart.tv.

(c) ANP