Ongetwijfeld zal ieder land het beste met de eigen bevolking voor hebben, maar met een Europese bril kijkend, kan je niet anders constateren dan dat het EU-coronabeleid een zooitje is. Een voorbeeld: per 1 september hoeven Nederlandse toeristen naar Griekenland geen PCR-test te ondergaan, maar met ingang van dezelfde datum verscherpen Hongarije en Slowakije de eisen met een veertiendaagse quarantaine eis voor Nederlanders.
Oké, dat zijn dan maatregelen die andere landen nemen, maar ook het beleid van Nederland is onnavolgbaar. Het reisadvies voor Turkije is oranje. Niet-noodzakelijke reizen worden dus sterk afgeraden. Per week zijn er echter tientallen vluchten op Turkije. Allemaal hartstikke noodzakelijk blijkbaar. Maar toen Corendon vakantievluchten op Turkije wilde uitvoeren, was het land te klein. Direct Kamervragen en Rutte verklaarde de actie publiekelijk als onverantwoord. Vreemd echter dat de Duitsers en Engelsen probleemloos naar Turkije op vakantie kunnen. Hoezo onverantwoord? Nederlanders moesten plotsklaps ook Kroatië verlaten. Je wil niet weten wat zo’n evacuatie Nederlandse touroperators kost. Duitsers konden aan de stranden blijven liggen. Ga dat als bijvoorbeeld TUI met klanten uit diverse landen in één hotel maar eens uitleggen.
Nog een voorbeeld: Gelet op het hoge aantal coronabesmettingen in Nederland zet IJsland ons op oranje. Dat betekent dus bij binnenkomst een dubbele Covid-testprocedure van vijf tot zes dagen of tien dagen in quarantaine. Als reisbranche kan je met een dergelijke ophokplicht een vakantierondreis op IJsland dan wel vergeten. Maar omdat IJsland ons op oranje zet, zet ons ministerie van Buitenlandse Zaken IJsland op oranje: de reciprociteitsvereiste. Dat klinkt als: ‘als je mij pest, dan pest ik jou’. Oranje betekent “door ernstige veiligheidsrisico's in dit land of gebied kunnen voor reizigers gevaarlijke situaties ontstaan”. Maar bij het oranje kleuren van IJsland door Nederland is daar helemaal geen sprake van. Prima om bij het reisadvies voor IJsland met koeienletters de quarantaineregels te zetten, maar misbruik de kleurcodering niet en zet IJsland terug op geel.
Nog iets: de meeste landen zijn oranje “vanwege de ernstige veiligheidsrisico’s”. Zo erg zelfs, dat je er niet heen mag op vakantie. Maar als reizigers uit oranje landen in Nederland arriveren, zou je verwachten dat zij getest worden op Covid-19 bij binnenkomst. Lijkt logisch, maar gebeurt niet.
Kortom: wat Covid betreft moeten er op korte termijn eenduidige Europese afspraken komen ten aanzien van risicobeoordeling, het (verplicht) testen van reizigers en toegang tot elkaars gebieden. Graag ook trouwens voor het verkeer buiten de EU meenemen. Voor de reiziger is er immers geen touw meer aan vast te knopen.
Vliegen zelf geeft geen verhoogd coronarisico maar ondertussen gaat het vliegverkeer hard onderuit. De julicijfers van Schiphol laten een teruggang zien van tachtig procent. In totaal hebben airlines al meer dan dertig miljard euro hulp in de vorm van subsidies en leningen gehad en ik vrees dat het nog niet voldoende is. Ook de Nederlandse reisbranche heeft dringend hulp nodig. Met smart wordt gewacht op een vaccin, maar op dit moment vraagt het vakantie- en zakenreisverkeer aan Europa heldere regels en duidelijke criteria. Want het huidige ieder-voor-zich-beleid is killing voor de luchtvaart.
Walter Schut
Adjunct-directeur ANVR
Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Word hier abonnee. Of klik hier om het magazine te bestellen.