Het voorval speelde zich af op de avond van 6 november 2019. Een Airbus A330 van de Spaanse luchtvaartmaatschappij Air Europa werd klaargemaakt om te vertrekken richting Madrid en de eerste passagiers gingen aan boord toen er een noodsignaal werd gegeven vanuit  de cockpit. Daarop werd groot alarm geslagen.

Via social media ontstonden al snel berichten dat er een kaping op handen zou zijn, dat er paniek aan boord was en dat er mannen met messen waren gesignaleerd. Dat bleek achteraf niet waar. “Een kwalijke zaak”, vindt het OM. “Familieleden van de passagiers en bemanning hebben zich daardoor enige tijd onnodig veel zorgen gemaakt. Ook had het z’n weerslag op de betrokken overheidsinstanties, die er ongewild een extra taak bij kregen met het ontzenuwen van het nepnieuws.”

Foutje
Uit het onderzoek blijkt dat een menselijke fout het kapingsalarm heeft veroorzaakt. Tijdens het boarden legden de gezagvoerder en zijn copiloot in de cockpit de noodprocedures uit aan twee bemanningsleden. Gedurende het geven van die uitleg stond de transponder nog aan zonder dat de piloot en copiloot zich daarvan bewust waren. Normaliter wordt deze transponder na de landing op stand-by gezet, iets dat abusievelijk niet was gedaan.

Terwijl de piloten bij wijze van oefening de echte code voor kaping/gijzeling intoetsten, werd hiervan een officieel signaal verstuurd.De piloten merkten op dat het boarden was gestopt en zagen politieauto’s bij het vliegtuig, maar wisten naar eigen zeggen op dat moment niet wat er aan de hand was.

De gezagvoerder verliet na enige tijd de cockpit om polshoogte te nemen. Daarna werd hij aangesproken door een opsporingsambtenaar, die veiligheidshalve verificatievragen aan de piloot stelde en hem daarna de situatie uitlegde. Pas toen drong het tot de gezagvoerder door dat de alarmerende situatie was ontstaan als gevolg van de veiligheidsinstructies in de cockpit, waarbij hij de code voor kaping/gijzeling had ingevoerd.

De Koninklijke Marechaussee en luchtvaartpolitie concluderen dat er sprake is geweest van een menselijke vergissing. “Er zijn geen strafbare feiten of gedragingen geconstateerd en er zal dus ook geen strafvervolging plaatsvinden. Dat het onderzoek een jaar heeft geduurd is verklaarbaar door de mate van zorgvuldigheid die in acht is genomen, alsmede door het horen van betrokkenen en getuigen, waarvan de meesten zich buiten Nederland bevonden. Corona heeft het proces voorts bemoeilijkt, waardoor er al met al enige tijd overheen is gegaan”, aldus het Openbaar Ministerie.